Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y GWffi FEDYDDIWR. Cyf. I.] GORPHENHAF, 1842. [Riiif. 7. YR AFON. GAN DYFNWAL. Vn wyneb dyryswcb a thywyllwch mawr yr atlironyddion ceuedlig gyda golwg ar ddyfodiad sylweddau i fodoliaeth, ' yn ngolau gwswr y datguddiad dwyfol, yr ydyin ni yn gallu olrliain pethau i'w ffynnonellau cyntefig, a phriodoli effeith- iau i'w gwir achosion, fel y gall y mwyaf auwybodus am y celfyddydau a gwybodau ereill, â'i Fibl yn ei law, ddywedyd, " Yn y dechreuad y creodd Duw y nefoedd a'r ddaedr." Y mae y golygfeydd a welir genyin ui yn ddigonol i'n llyngcu i dra- gwyddol syndod ! Y mae y ddaear yn ei holl ranau, yn uchder 'ei mynyddoedd, yn nihrydferthwch ei gwastad-tir, yn eangder ei moroedd, yn nghyflawnder ei hafonydd, yn rhywogaethau ei chreadur- iaid, yn amry wiaethau ei cbynnyrch, ac yn ei hysgogiadau a'i tbroion, yn darostwng ein gwybodau i'r llwch, hyd oni ystyrioro inai y Duw a'i creodd ydyw ei llywydd a'i chynhalydd. Pan ddyrchafom ein Hygaid tuag i fynn, a gweled maes mawr ac ëang yr awyr denau, llugyrn Ior yn goleuo ac yn dawnsio yn yr eithafion fry, bodau dysglaer dirif yn chwarae yu yr uchelion, y planedau yn rhedeg eu gyrfa- oedd, y cometau yn ysgogi gyda buandra anghredadwy drwy y broydd aubygyrch, a chaerau Caergwdion bell yn ymestyn o un eitbafoedd i eithafoedd arall, yr ydym ar unwaith yn suddo i'r gwaelodion, oni bai ein bod yu deall drwy y Gair santeiddiaf, bod einDuw uiyngalw y sêr wrtb eu henw- an, yn dwyn allan Mazzaroth yu en ham- ser, yn tywys Arcturus a'i feibion, yn rhwymo hyfrydwch Pleiades, yn datod rhwymau Orion, ac yn rbeoii holl feibion yr wybrenau yn gwbl wrth ei ewyllys ei bun! Y niae yr iaith a ddef- nyddir gan Moses yn y beuuod gyutaf o lyfrGenesis,yn hollol deilwngo weitlired- iad yr ewyllys dragwyddol, ac o'r effeilh- iau a acboswyd pan ddaetb Aleim allan o'i ystafell dragwyddol, er mwyn poblogi Cyf. I. un o lennyrch gweigion tragwyddoldeb. Wedi dwyu cymysgedd cyutefig y ddaear i drefn, wedi ei phrydfertbu a'i baddurno, wedi ei gwisgo â gwyrddni, ac wedi ei pboblogi â chreaduriaid, neilldnodd fangre i'r dyn i'w pbreswylio, yr hon a ddarlunir mewn iaith fywiog ueillduol, " Hefyd yr Arglwydd Dduw a blanodd ardd yn Eden, o duy dwyrain,ac a osododd yno y dyn a luuiasai efe. Á gwnaeth yr Arglwydd Dduw i bob pren dymunol i'r golwg, a daionus, yn fwyd, ac i bren y bywyd yn ngbanol yr ardd, ac i bren gwybodaeth da a drwg, dyfu allan o'r ddaear. Ac afon a aeth allan o Eden i ddyfrhau yr ardd, ac oddiyno hi a ranwyd, ac a aeth yn bedwar pen. Eow y gyntaf yw Pison; hon sydd yu amgylchu holl wlad Hafila, l!e mae'r aur. Ac am y wlad bòco sy dda: yno y mae bdeliwm a'r maen onix." Gwelaf afou gwell nâ Pbison, Urawo'r arfaetb yn dod uia's, Cariad duwdod yu dy leuwi, Fel rbyw foroedd inawr o ras; Tir y gaeihglnd bell amgylchodd, Aur y pryuiad ddaw i die', Cbwaried hen delyniou Sion Gydag aur delyuau'r iie .' Cafwyd ryw dymhestl arw iawn yn y baradwys ddaearol; daetb awelon y gwyut cadarn beibio i'r fangre ddedwydd; gwenwynodd y deif-wynt y tir dymnnol ; gwelwyd ein cynriaiut yn gwelwi yn nghanol yr ardd; si ffrydiau yr afon ydoedd ddwndwrdd pruddaidd a galarus ; goblygiad y blodau prydferth amryliw yn mynwes y nifwl tew; yr adar brith-blif a edrycbent yn syn oddiar gaughenau y coed gwyrdd-ddeiliog; a phelydron yr haul a edrycheut yn grafaidd oblegid cwymp dyn. Er edrych o'r thronau a'r arglwydd- iaethau, a'r eugyl o nifer y gwlith oddiar gaerau y ddinas santaidd, ni welant fangre Eden gan darth llygredigaeth, yr hwn a ollyngwyd i fynu o'r pwll diwaelod, ac 2 B