Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

TRYSÖËFA, &c. i . :< t rhif. 10.] MEDI, 1812 [llyfr ii. _*- -f—*í- BUCH-DRAETHIAD. ÌÌanet bỳr árri Ëdmund Prys, Àrchdiacon Meirion. TRA dymunol ac addas ydyw cadw ychydig goffadwr- iaeth am wyr énwog yn eu hoes am ddysg a defnydd- ioìdeb yn y wladwriaeth, neù yr eglwys. Y mae yn rhoddi hyfrýdwch i feddwl dyn i wybod ychydig am hanes dyn- ion y byddwn yn cäel budd trwy eu hysgrifeniadáu gan- noedd o flynyddoedd gwedi eu marwolaeth. Gellir cyfrif y Parchedig Edmùnd Prys, Ârchdiacon Meirion, ya mhlith y rhai defnyddiol i genedl y Cymry hyd heddyw,- er ei fod wedi marw er ys agos i ddau cant o íîynyddoedd a aethant heibio. Ganwyd ef y'nghyìch A. í). 1541, yn y Gerddi Bluog, yn mhlwyf Llandecwyn, swydd Meirion. Dygwyd ef i fynü yn Ysgoldŷ (Colltge) St. Ioan, Caergrawnt. Cafodd perigìoriaeth Maentwrog, ac yr oedd yn byw yrt y Tyddyn Du yn y plwyf hwnw. Pä bryd y bu farw nid yw hysbys; ond yr oedd ar ol A. D. 1623. Claddwyd ef yrt eglwys Maentwrög. Yr oedd yn un o'r gwyr mwyaf dysg- edig, a*r prydydd hynotaf yn ei oes; ac y mae amryw o'ì gyfansoddiadau ar gael etto; y mwyaf hynod o honynt yw ei ddadleuaeth brydyddawl efo William Cynwal, yn gyn- nwysedig o bedair-ar-ddeg a deugain o ganiadau. Yt oedd yn ŵr tra hyddysg meẃn ieithoedd; dywed ei hun ei fod yn gyfarwydd ar wyth o ieithoedd. Yr oedd yn gyfar- Fff