Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y CERDDOR CYMRE AT WASANAETH CEEDDOEIAETH ÎN MYSG CENEDL Y CYMEY. CYHOEDDEDIG DAN NAWDD PRIF GERDDOEION", CORAU, AC UNDEBAU CERDDOROL Y GENËDL. Rhif. 73. MAWRTH 1, 1867. Pris 2g.—gyddr post, 3c. GEIEIADUE Y CEEDDOE. Articulation.—Saes. ) Ynganiad; y geiriau a'r sein- Articueato.—It. ) iau yn cael eu datgan yn hollol glir a chroew. Mae y gair hwn yn dynodi un o'r pethau pwysicaf a mwyaf angenrheidiol i'r chwareuwr a'r canwr. Dylai pob nod o'r gerddoriaeth gael ei roddi gyda'r eglurder mwyaf; ac os bydd geiriau, dylai pob llythyren, sill, a gair fod jn hollol gywira chlir. Osna fydd y geiriau yn amlwg—yn ddigon amlwg i bawb eu deall, bydd mwy na haner effaith cerddoriaeth leisiol yn cael ei golli. Seiniau cywir, ynganiad (articulation) clir, brawddegiad (phrasing) eglur, pwyslais (emphasis) pri- odol, a thonyddiaeth (intonation) cyfaddas—dyna brif anhebgorion datganu da ; ac yn y pethau hyn oll, oddi- gerth y cyntaf, y mae cenedl y Cymry i raddau yn ddi- ffygiol. Artificiae.—Saes.— Celfyddydol, nid yn naturiol. Bu rhai ysgrifenwyr yn son am artificial harmony (cy- nghánedd gelfyddydol), ac am artificial scale (graddf'a gelf'yddydol). Wrth y cyntaf deaííent bob cord ag na fyddai yn deilliaw o'r cord cyffredin neu y 7fed llywydd- ol, ac wrth yr olaf, bob graddfa ond yr un Drydonol. Ond anfynych y defnyddir y fath eiriau yn bresenol, oherwydd deallir fod natur hyd yn hyn yn lletach na chelfyddyd. Artista.—*Ti. ) Celfyddydwr. Mewn ystyr gerdd- Artistb.—Ffr. ) orol, defhyddir y gair am broffeswr neu athraw yn y gelfyddyd, naill ai fel cyfansoddwr, chwareuwr, neu ganwr. As.—Ell. Lleddf. As Dor.—Ell A leddf fwyaf. As Mole.—JSW. A leddf leiaf. A&CEìAx>m(ì—As-sendHng. Saes. Yn codi, yn esgyn. Ascending ScaLE.—Saes. Y raddfa yn esgyn, fel hyn:— ---------1-----------1—;—Z}--------—{- =1=1 :c2: 3=1^1 Doh, Ray, Me, Fah, Soh, Lah, Te, Doh. Asperges Mb.—Lat. Agoriad y gwasanaeth. AsPREzzA=J.sprtísva.—It. Yn sych, yn arw. AssAi=^ás-sas-î.—It. Ilhagferf yn dynodi ychwaneg- iad at y gair fydd yn ei flaenori; megys Adagio Assai, yn fwy araf nag Adagio, neu yn araf iawn ; Allegro Assai, yn gyflymach nag Ätlegro, neu yn gyflym iawn. A Suo Arbitrio. ( It. Geiriau cyfystr ag ad libitum, A Suo Commodo. Ç yn dynodi fod yr amser, &c, i fod at ewyllys y datganydd. A Tempo.—It. Mewn amser ; yr un ystyr ag a bat- tuta. Bhoddir y geiriau hyn ar ol Ritard., neu Ralen., neu ryw air arall a fyddo wedi newid yr amser am ychydig, er dynodi fod yr amser cywir blaenorol i gael ei gymeryd. A Tempo dt Gavotta.—It. Yn amser gavot, neu yn lled gyflym. A Tempo Giusto=Jiwystp.—It. Mewn amser hollol gywir a chyfartal. A Tempo Ordinario.—It. Mewn amser cymedrol. A Tre, neu A 3.—It. > Dernyn i dri, o leisiau neu A Trois.—Ffr. ) offerynau. Attacca. ^ It. .Djnoàa, y geiriau hyn Attacca Subito. > fod y datganydd i ddechreu ar Attaccato Subito. ) y symudiad nesaf yn ddioed. Attendant IZe?s==Kîs.—Saes, Y cyweirnodau agos- af o ran eu perthynas ; sef y perthynasol, y llywydd a'i berthynasol, a'r islywydd a'i berthynasol. Atto.—It. Act; un o ranau, neu actau opera ; megys Ätto primo, yr act gyntaf, Atto secondo, yr ail act. Attori, neu Attrici.—It. Y prif gantorion mewn Opera. YSTAFELL YEHEN ALAWON. Syr,—Un o'r dynion hynotaf, ar ryw gyfrif, a fu yn tynu sylw pobl Mon yn niwedd ei oes oedd y diweddar Barch. Owen Rowlands. Bu yn pregethu am 46 o flyn- yddoedd gyda'r Methodistiaid Calfinaidd. Byddai yn tori allan i ganu weithiau ar ganol pregethu; ond yn amlach byddai yn gadael y canu hyd yn agos i ddiwedd yr oedfa. Byddai yn canu " Yr Udgorn Uirwestol" a " Chan y Pererin ;" ond ei hoff gan ydoedd " Hen Feibí mawr fy Mam." Ciywais lawer yn gofyn pa fodd y byddai ein hybarch dad yn canu hon, a'r ateb bob amser f'yddai nas gwyddid enw y don. Fe ddichon fod rhai o ddarllenwyr y Cerddor Cymreig yn gwybod ei henw ; os oes, bydd yn dda gan lawer gael gwybod heblaw Ab Llwtfo. Dyma y Don yn debyg fel y byddai efe yn ei chanu:— &-4zz ^HZn=&-4^=^BËÖE=ÈE=d -f—í—ri—»-W~f.z.— ~iribzj—i—1—n~