Cylchgronau Cymru

§EBEH ŴOHfiB. Rhif. 273.] MEHEFIN, 1838. [Cyf. XXI. BUCHDRAETE MRS. m. GRIPPITHS, ANWYL WRAIG MR. THOMAS GRIFFITHS, ADEILADYDD, TREDEGAR, MYNWY. " Sure the last ond Of the geod man is peacc! How cahn his cxit! Night-dews fall not morc gcntly on thc grotind, Nor wcary, worn-out winds cxpire so soft!" Bi.air. BYWGRAFFIADAU dynion da ydynt orlawn o hyfrydwch i fedd- yliau diwair a rhinweddol, gan eu bod yn amlygiad gweithredol ac yn gyn- ddelwad o cgwyddorion ardderchawg Cristionogaeth, ac yn hrawf anwrth- wynebawl o effeithioldeb crefydd y Messiah i godi dyit-uwchlaw arferion anfoesgar y byd, a'i sefydlu mewn rhinwcdd ac ardderchogrwydd moesol, fel y dyga i raddau arddulliad hardd o'r ail Adda, " yr hwn yw'r Arglwydd o'r nef." Chwilio y Dadguddiad Dwy- fol yn anmhleidiol a phwyllgar, a'n cynnortljwya i ffurfio meddylddrych am y gyfundraeth rásol," o drefniant Nef i gadw dyn ; ond adnabyddiaeth â buchdraethiad ei phleidwyr diffuant, a ddengys i ni ei hegwyddorion mewn gweithrediad. Yn y cyntaf canfyddwn hwynt yn y drysorfa nefol er cyfar- wyddo; ond yn yr olaf, arddangos- ir hwynt mewn siamplau duwiolion. Mewn teimladau llesmeiriol y cofiwn am gymmeriadau y gwroniaid a hardd- wyd gan rinweddau dwyfol, y rhai ynt gofresedig yn Llyfr ysbrydoledig yr Arglwydd ; a meddyliwn y treigla y dyfroedd y cèryg, ac y gwneir y mynyddoedd uchel, a guddiant eu penau yn y cymylau, yn gydwastad â'r dolydd cyfladdawl, cyn y pallo erj- wau Abraham ffyddiog, Job amynedd- gar, &c. ag arliwys cyfiawnder o fod<l- lonrwydd lielaethlawn i feddyliau pur canlynwyr yr Oen. Canfyddwn yn eglur ogoniant duwioldeb. pan ddar- llenwn ei hegwyddorion a'i hysbryd yn nhymherau, ymadroddion, a bucliedd- au enwogion Duw. Nid yw y rhyw 21 fenywaidd inewn gogoniant moesol wedi bod yn ddyeithr, fel rhyw flod- euyn yn gwasgaru ei arogl mewn difl'- eithwch anial ; ond llewyrchasant yn Eglwys Dduw,—a beiddiwyf haeru, heb ofni gwrtheb, en bod mor efîeith- iol i amlygugodidogrwydd egwyddor- ion crefydd â neb o'r gwŷr. Ùfydd- dod Sarah, llettygarwch y Sunarnees, duwiolder Mair, dyhewyd Hannr.h, haelioni Dorcas, &c. ydynt brofion diymwad o gywirdeb yr haeriad ; ac os oes un rhyw yn fwy galluog nâ'r llall í roddi cynddelwad o'i natnr nefolaidd, penderfynwyf mai y rhyw fenywaidd sydd flaenaf, gan eu bod, o ran cyfau- soddiad a meddwl, yn fwy enwog mewn tynerwch, mwyneidd-dra, a serchogrwydd ; a pban y gwelir un o'i rhywogaeth hon wedi ei bennill i'r fTydd, cariad Duw yn dywalltedig ar led yn ei chalon, ac wedi ei haddurno ag addwynau gras a gemau'r groes, tybiwyf ei bod yn myned heihio mewn mawrhydi rhinweddol i lioll wroniaid Seion, ae yn ymddyscleirio yn dèg fel y lleuad, yn btir fel yr haul, ac fel angel Duw mewn arítderchogrwydd. Gan hyny, nid angbymhwys, ond lles- ol, fydd cyflwyiio i'r darllenyddion ad- roddiad byr o fuchedd a gweithrediad- au Mrs. Mary Griffiths, yr hon oedd can lleied ei beian gweledig i ddynion, ac mor aml :ic hynod ei rhin- weddau. Mrs. Grirnths oedd fercli i Morgan a Rahel James, Penlan, ifcrm ger Gweithfeydd Haiarn y Farteg. swydd Fynwy. " Priododd à Mr. Thoma? Griffiths, a buant byw ynghyd mewn