Cylchgronau Cymru

YR AM HYDREP, 1840. BUCHEDDIAETH. —-++~*— COFIANT AM Y PARCH. JOHN GWEINIDOG YN NGHYFUNDEB Y (Parhâd tudal. 260.; WILLIAMS, 2il. WESLEYAID. Gwaharddodd weddio yn hir, yn ughonglau yr heolydd, nac fel y cenedl- oedd. Gwaharddodd dyngu i'r nef, i'r ddaear, i'th ben, i Jerusalem, nac i'r allor, nac mewn un modd. Gwaharddodd ddy- wedyd Uygad am lygad, adant am ddant^ a cbasäu gelyn. Gwaharddodd ddywed- yd wrth frawd, Raca, ac ynfyd. Gwa- harddodd alw neb yn dad, ac athraw. Gwaharddodd rhag surdoes y Phariseaid, &c. Gwaharddodd adael pethau trymach o'r gyfr.iith heb eu gwneuthur, ac edrych ar wraigcymydoggau eichwennyohbi. Gwa- harddodd dreiglo o dỳ i dý, gwneuthur tý ei Dad yn ogof lladron, ac i beidio â dy- chwelyd i dŷ pan ddeuai y farn ar Jerusa- lem. Gwaharddodd rhag glanhäu y ddysgl a'r gwpan oddi allan yn gyntaf; a gwaljarddodd at hyn amrai bethau er- eilJ.; ond ni waharddodd fedyddio baban- od, er fod hyny yn arferol yn eu piith! Nid oes genym yma i wneyd âg arwydd» ocâd y dyfyniadau uchod; eithr dygwyd hwy yn mlaen er dangos fod ein Har- glwydd yn ddiwygiwr enwog yn ac ar ei wlad. Ond am na rifodd fedydd baba?wd yn mhlith y gwaharddiadau, y mae yn fwy nâ thebyg fod ei ddystawrwydd yn hyn yn ddangosiad o'i ewyllys. FeJ, diwygiwr, chwynodd y wlad, gan ddiwreiddio, neu gondemnio i hyny, y gwraidd chwerwon oedd yn tyfu i fyny, ac yn llygru llawer. '• Pob planigyn, yr hwn nis planodd fy Nhad nefol, a ddi- wreiddir." Am hyny nid yw sylw Dr. Lightfoot, a ddyfynwyd gan fy anwyl frawd yn y lle uchod, yn noliad o beli. 3. Y ffaith nesaf a ddygodd fy mrawd er rhoddi goleu ar y gwir mewr. llaw gan- ddo, yw yr adnodau hyny y sydd " ya fawr o blaid bedydd babanod." " Gadewch i ni ddecbreu gyda gorch- ymyn ein Harglwydd," meddefe; "Mat. xxviü.l9,20, <Ewchatfys<7u>cAyrhollgen- edloedd, (yn wreiddiol, dysgyblwch yr holl genedloedd,) gan eu bedyddio yn enw y Tad, a'r Mab, a'r Ysbryd Glân, gan ddysgu iddynt yr holl bethau a orchymyn- aisichwi.'" Gosodai y ddau air dysg- wch yn eu goleuni gwahanol a gwreiddiol, fel hyn,—Matheteusate, a Didascontes, fel y rnae yn eglur nad ydynt o'r un ystyr ac arwyddocâd. O gyfieithu y gair Ma- theteusate, dysgyblwch yrholl genedloedd, "cawn weled ei ystýr mewn modd eglur; oblegid bedydd oedd, ac yw, y ddefod trwy ba un yr ydys yn gwneyd dysgybl- ion i Grist." Geliid sylwi hefyd, fod y rhagferf ' gan"1 yn y lle. yn llewyrchu yn ei ffurf ei hun : ewch a dysgyblwch yr holl genedioedd, gan (neu trwy neu wrth) eu bedyddio;yn.meddw!,yn ddiau/Gwnewch ddysgyblion o honynt trwy, neu wrth, neu gan eu bedyddio.'' Megys y dywed un awdwr, " Dychymygwch fod y gor- chymyn fel hyn: ' Ewch a dysgwch, dys- gyblwcb, yr holl genedloedd, gan eu hen- waedu;' oni fuasai yr apostolion, heb un awdurdod arall, yn barnu yn naturiol wrth ddysgyblu ac enwaedu y rhieni cen- edlig, fod eu plant hefyd i'w henwaedu? Neu, pe y rhoddasid y gorchymyn dwyfol i'r deuddeg patriarch i fyned gynt i'r Aipht, x\rabia, &c, i ddysgu iddynt Dduw Abraham, gan eu henwaedu hwynt, oni fuasai iddynt, ie, oni fuasai raid iddyntei ddeall fel yn eu hawdurdodi i gyflawni y ddefod hon, nid yn unig ar y rhieni, ond Cyf. IV. Ail Drefn-res, Hydref, 1840.