Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

NEWYDDION. 251 Yn y boreu holwyd ysgol Pen-y-bongc. Canwyd y penitl cyntaf yn yr emyn 748 o'r llyfr newydd. Darllenodd J. Jones, y blaenor, y Salrn gyntaf, a gweddiodd yn rìaer am fendith Duw ar waith y dydd. ; Adroddwyd allan Diar. ii. gan bedwar l neu bump, yn bur briodol. Canwyd pen- i ill o'r emyn 1000. Adroddwyd allan y j rhan gyntaf o'r ' Egwyddorydd,' sef Am ; Sobrrwydd. Canwyd penill o'r emyn 810. ! Adroddwyd ailan y bennod Ar Frenin- j iaeth Crist o'r ' Elfenau Duwinyddiaetb.' ; Canwyd penill o'r emyn 178, ac felly di- ! weddwyd âg ysgol Pen-y bongc. Holwyd ysgol capel y Bont fel y cnn- I lyn:—Adroddwyd allan Esay i. hyd arìn. \ 28 gan ddau bob yn ail baragraph yn í bur dda. Adroddwyd allan y rhan olaf 'j o'r bennod Ar Sobrrwydd. Canwydpen- | ill o'r emyn S77. Adroddwyd y bennod Ar Santeiddhâd o'r ' Elfenau, &c.,' yn ; bur dda. Canwyd penill o'r emyn 442. i Areithiodd pedwar, sef y pedwar t'ydd yn ' holi yr ysgol yn eu cylchdro misol, ac yn : ei diweddu. Y cyntaf a roddodd hanes i ni o ddechreuad yr ysgol sul gan y Wes- \ leyaid yn Nghaergybi, deng mlynedd ar ' ugain yn ol. Dywedodd mai ar ol y j moddion boreu sul y byddai rhyw chwech neu saith yn aros yn ol, ac na fyddai neb I yn agor drws y capel hyd ddau o'r gloch i I ddim. Dywedodd fod golwg wahanol i iawn heddyw ar yr ysgol a phob sul i'r hyn oedd y pryd hwnw yn mhob dim. ! Nid oedd ganddynt y pryd hwnw ddim rheolau na threfn o fath yn y byd i fyned wrthynt; ond erbyn herìdyw, trwy fawr ymdrech, fod pethau mewn trefn, a'rysgol yn lluosog iawn. Yr ail a sylwodd ar werth yr ysgol sabbothol fel nioddion er addysg crefyddol. Yr oedd ef wedi cael mantais i weled gwahanol ysgolion, mewn gwahanol siroedd, ac yn mhlith gwahanol enwadau ein gwlad. Yr oedd yu cofîo yn dda gynghorion yr hen ŵr a ddangosodd ) Hythyrenau iddo ef gyntaf erioed. Dy- werìodd mai pleser yr hen ŵr oedd bod gyda'r plant Ueiaf. Yr oedd yn wahanol iawn i ganoe ld. Ni wnaiff rhai ddim os na chânt hwy fyned lle y gwelont hwy yn dda, a gwneyd fel y gwnelont hwy yn dda hefyd. Y mae rhai felly yn gwneyd mwy 0 ddrwg i'r ysgolion o lawer nag o dda. Byddai yn well i'r ysgolion iddynt aros allan o'r haner na dyfod yno i fod ar y ffordd. Diweddodd y cyfaill yma ei araetíi J'n fywiog iawn. Y trydydd a ddangosai werth ufudd-dod athrawou ac athrawesau 1 ddyfod i lenwi lleoedd gweigion mewn ihestrau y byddai rhyw amgylchiadau wedi cadw yr athrawon neu yr athrawesau o'u mestrau, neu i newid âu gilydd bob mis. Yn wir, y mae yma wellàd mawr ar y pen hwn yn awr. Y mae y cyfeillion ieuaingc yn cymeryd eu Heoedd yn wyneb-lawen, ac jn ymdrechu Uenwi eu lleoedd. Di- olchodd yn rhyfeddol iddynt am eu huf- udd-dod iddo ef pryd y bu ei gylchdro i olygu yr ysgol; oblegid yr ydym yn dewis yr arolygwr a'r ysgrifeujdd bob blwyrìdui yn rheo'aidd. Diolchodd y golygwr pre senol i'r athrawon a'r athrawesau cy- northwyol am eu mawr ufudddod, a'u parodrwydd.i gymeryd eu lleoedd yn y manau y byddai euheisieu trwy y fiwydd- yn oedd yn diweddu y dydd hwnw. Yr oerìd ei ddiolchiadau, a'i gynghorion, a'i anogaethau. yu briodol iawn i'r achos. Adroddodd y tair ysgol y deg gorchymyn yn dda hynod. Yna rhoddwyd y gwobrau arferol, sef Beibl a 5Testament. Yna can- wyd penill o'r emyn 1002, a diweddwyd am y boreu. Am un o'r gloch daeth y gynulleidfa yn nghyd. Y prydnawn a ddechreuwyd fel y canlyn :—Canwyd penill o'r emyn 152. Darllenwyd 2 Tim. ii. gan Edward Ro- berts, a gweddiodd yn daer iawn am fen- dith Duw ar waith y dydd, a'r ysgolion yn gyffredinol. Canwyd penill o'r emyn 159. Adroddwyd allan yn dda Ezec. xxxiii. hyd at adn, 20. Adroddwyd allan pen. xc o'r ' Egwydrìoryrìd,' y rhan gynt- af. Canwyd penill o'r emyn 719, ac ad- roddwyrì y rhan olaf o pen. xc. o'r « Eg- wyddoryrìd,' sef Am gadw y Sabboth. Yna canwyd penillo'r erajn 720, ac adrodrìwyd y 5ed a'r 6ed bennod o'r ' Elfenau ' gan bedwar yn dda. Canwjd peniil o'r emyn 418, ac atebwyd pymtheg cwestiwn gan 1 bymtheg o bersonau, am gyjfredìnolrwydd bendìthwnyr iachawdicriaeth. Yr adnod- ! au oedd y rhai hyn :—Ioan iii. 16, 17 ; ì Ioan i. 9 ;' Act. xvii, 30; Mat xxviii. 19, 20 ; Marc xvi. 15 ; Col. i. 28 ; I Tim. ii. ; 4; lTim.iv. 10; 2 Cor. v. 14, 15; Heb. | ii. 9; Rhuf. v. 8 18. 20; 2Cor. xii. 9; Luc xv. 17 ; loan iii 19; Ezec. xviii. 4, ! 17, 20, 26. Atebwyd yn drìa iawn. Can- i wyd penill o'r emyn 282 a holwyd y plant j bach fyrìrì ar y llawr ac adroddwyd y | deg gorchymyn gau yr holl gynulleidfa, i Rhoddwyd y gwobrwyon arferol, sef dau ! Feibl a 'dau Destament. Canvvyrì penill ; o'r emyn 748, sef yr olaf, gweddiwyd. a i diweddwyd y cyfarfod yn gysurus iawn. ; A ganlyn yw llafur y tair ysgol: — 1- Caergybi.—Pennodau, 353, yn cy- | nwys, o adnodau 9873; adnodau y rhestr- au, 4215: yr holl adnodau, 14,088. Y J mae y llafur, eleni, yn fwy o 29 o bennod- | au, a mwy o adnorìau o 4730. Y mae I llafur y rhestrau yn Uai. Vr achos o hyny \ ydyw, fod llaweroedd j llynedd yn dysgu rìim ond ychydig adnodaa bob sul Avedi myned i ddysgu Salmau a pbeunodau | cyfain, felly wedi cael eu symud o un rhcstr y cyfrif i un well ac uwch. Rhif- erìi yr adnodau yn llai eleni o 1,050; ond rhif y pennodau yn fwy o 29. Gyfeillion, dyblwch eich diwydrwydd y flwyddyn drìyfodol. Collodd ysgol Caergybi y llyn-