Cylchgronau Cymru

AMRYWIAETH. 231 mae ffydd hefyd ; er fod y moddion offer- ynol yn angenrheidiol mewn un, a gweith- red y meddwl mor angenrheidiol yn y lla.ll. Rhodd Duw yw gweled—y llygad, yn ei holl ffurf rhyfeddol, a wnaed gan ddyfais anfeidrol. Creadur y Jehofa yw goleuni hefyii, a'r tehygoliaeth tecaf iddo ei hunan; eto gwaith dyn jw edrych. Y mae ganddo allu i ddefuyddio y peiriant gwerthfawr hwn ; a thrwy gyfryngdod y goleuni y mae prydfeithweh natur yn ym- dori allan i'w olwg. Äid gall y dyn, os myn, gau ei lygad ; ac yna, er iddo gael ei amgylchynu gan wrtìiddrychau heirdd di- rifed, efe a erys yn ddyeithr i'r cwhl. Felly y mae apwyntiad ffydd, gyda phob peth angenrheidiol i wneyd dyn yn alluog i'w gweithredu, yn rhodd Duw. Er hyny, y mae gweithred uniongyrchol ffydd yn gy- maint yn weithred dynagyw gweddi, neu unrhyw ymarferiad arall y gelwir ef i'w gyflawni yn weithred o'i eiddo ei hun ; canys os nad yw y weithred o ffydd yn alluadwy i ddyn, pa ham y gelwir ar ddyn i gredu1? neu, pa fodd y gall annghredin- :aeth fod yn drosedd condemnioll Ond y mae Duw yn galw arno i gredu ; a chy- hoeddodd fod annghredinia?th yn bechod. Felly yr ydym yn rhwjm o gredu fod ffydd o fewn cyraeddiad gallu dyn. Pa ham J tybir fod yn anhawddach i ddyn gredu gwirionedd Duw na rhyw wirionedd arall; yn enwedig pan ei cefnogir, fel y mae yr efengyl, gan y fath lu o dystiolaethau o bob mathl Yn awr nid ydym yn gweled dim yn annghyson âg anrhydedd Duw, neu yn wrthwyneb i rediad ei air, i haeru fod pawb sydd ganddynt efengyl, ac heb fod yn wallgof, yn mhob modd jn alluog i gredu ei thystiolaethau, ac i dderbyn ei bendithion.—I barhau. YCIIYDIG O RESYMAU BHOS PY MOU YN CRF.DU CRISTIONOGAETH VN HYTRACH NA rUAGANIAETH, MAHOMETAN- 'AETU, NEU ÌUDDEWIAETH. (Parhâd tudal. 210.) Ymae cyflawniad o'rproffuydoliaethau ynfy nghymhelligydsynio mai gnirionedd anwadadwy ydyw Cristionoyaeth.—Y mae rhai o'r rhai hyn wedi eu llefaru ganoedd oflynyddau cyn dyfodiad ein Harglwydd ; ac ereill a lefarwyd ganddo ef ti hunan. Cyflawnwyd rhai ynddo ef yn ei ddyfod- iad, ac ereill yn yr hyn a gymerodd le ar ol eiddyfodiad. Dangosaf anghraifft o'r ddau, ac yna dangosaf pa ham y maent yn cadarnhau fy ffydd i yn y grefydd gtist- ionogol. Fe broffwydwyd y deuai y Messia 'cyn i'r deymwialen ymadael â Juda.' Ai onid yw hanesyddiaeth yn cidarnhau y btoffwydoliaeth hon ? Oni ddarfu i Iesu Giist ymdclangos a dyoddef hefyd cyn i'r Ilywodraelh luddewig gael ei dadym- chwelyd gan y Rhufeiniaid? Fe rag- ddywedwyd y deuai efe tra y byddai yrail deml yn sefyll, ac y byddai hyny yn ei gwneuthuryn fwy anrhydeddus na'r gyn- taf, o heiwydd i'r fath berson gogoneddus ymweled â hi. Ai oni chyflawnwyd y broffwydoliaeth hon 1 Fe broífwydwyd y gwneid rhyw weithredoedd rhyfeddol yn nydc'iau y Messia. (Salm cxlvi. 18.) Oni wnaeth Iesu Grist weithredoedd nerthol a goruwchnatuiiol pan yn agoryd llygaid y deillion, rhoddi traed i gloffion, clust- iau i'r bjddariaid, tafodau i'r mudaniaid, iachau y cleifion, a byw'nau y meirw- on? (Gwel Mat. ix. 30; Ioan ix. 7, 32.) Fe bioffwydwyd y byddai * iddo ef fyned i mewn i'r ddinas santaidd y,n or- f leddus,' Zech. ix 9: gwel y cyflawniad ynMat. xxi. 5; Ioanxii.l5. Dywedwyd y byddai i'w elynion gydfwriadu yn ei erbyn, ac y gwerthid ef ani ddeg darn ar ugain o arian (Zach. xi. 12, ì'à): gwel y cyflawniad ohyn. Mat. xxvi. 15, a xxvii. 9, 10,—y hyddai iddynt ' drywanu ei ddwylaw a'i draed—y byddai i'r milwyr ranu ei ddillad, a bwrw coelbren ar ei wisg ' (Salm xxii. 18): gwel y cyflawniad o'r broffwydoliaeth yn Mat. xxvii. 35. Pro- flfwydwydy byddai iddynt' ei waradwyddo, a phoeri yn ei wyneb' (Esay 1. 6) : gwel y cyflawniad o'r broffwy doliaeth yn Mat. xxvi. 27. Dywedwyd mai ' bustl a finegr'a roddent iddo Ef yn ei syched mawr (Salm lxix. 21): gwel y cyflawn- iad, Mat. xxvii. 34, -18; Marc xv. 2°. Dywedwyd iddo gael ei gyfrif gyda'r tros- eddwyr (Esay liii. 12) ; cmd iddo wneuthur 'ei fedd gyda'r cyfoethog (Esay liii. 9): gwel ycyíiawniad o hyn yn berffaith, Mat. xxvü. 57. A allwn ni wadu yn awr nad ydy w y cyflawniadau hyn yn hollol v?rth-