Cylchgronau Cymru

DYSGEDYDD Rhip, 4 ] EBRTLI., 1827 1 [Ctp. VI. COFIANT BYR AM MRS. LEWIS, GWRAIG Y PARCH. D. LEWIS, CAS'NEWYDD, SWYDD AMWYTHIG. GANWYD Mrs. Lewis niewn pen- tref bychan yn agos i'r Cas'newydd". Ei rhieni, John ac Elisabeth Bnlloclc, oeddynt dyddynwyr cyfrifol; ond gan nad oeddynt y pryd hwnw wedi gwel- ed gwerth crefydd,- «i chafodd eu merch y ragorfraint annhraethol o dderbyn addysgiadan crefyddol pan oedd galluoedd ei meddwl yn dechren ymagor. Pan oedd- yn wyth oed, ym- ddifadwyd hi o dad tyner, yr hwn oedd bob amsor yn cadw gofal a chys- nr ei d«nlu yn agos lawn at ei feddwî. O gylch yr amser hwn canfüwyd yn- ddi ymlyuiad crýf wrth lyfrau, ac awydd mawr 1 dderbyn addysgiadan aDgenrheidioI l'w cbymhwyso i fod yn Athrawes Ysgol. Ei mam dirion, yn ewyllysio cydsynio &'i dymtiniad yn hyn, a'i danfonodd i'r Ysgolion goreu yn y gymydogaeth : ac yn ganlynol, pan yn un-ar-bymtheg oed, cafodd ei dewis ,yn Athrawe» gynorthwyol mewn Ysgol o fawr gymeradwyaeth. Trenliodd bum' mlynedd yny sefyllfa bwysig hon, a chyflawnodd ei dyled- swyddan yn y modd mwyaf anihyd- eddus a boddhäol. Yn ystod yr am- ser hwn, rhaid addef mai pleserau darfodedig ydoedd hyfrydwch penaf ei clialon. Ond er ei bod yn ym- drechn gydag awydd bywioglawn î suguo i'w mynwes eu brasdcr melysaf, eto yr oedd yn gorfod ardystio na fwynhäodd erioed wir ddedwyddwch ynddynt; a'u bod yn gadael y fath wagter annyoddefol yn ei meddwl, nes y byddai yn mynych ymollwng i wyl« yn chwerw am gael rhywbeth i'w lanw. Wedi hirymdroi yn y cyf- Iwr annedwydd hwn, tneddwyd hi, pan nnwaith wedi dyfod i ymweled â'i chyfeillion gartref, i fyned gyda'i mam a'i chwaer hynaf, y rhai oeddynt yn awr dan argraffiadan crefyddol, i wrandoy Parch. Mr. Hartly, o Lilles- hall. Testyn ei bregetli oedd, " Ac megi9 y dyrchafodd Moses y sarph yn y diffeithwch, felly y raae'n rhaid dyrchafu Mab y dyn." Yma y caf- odd mai Crist croeshoeledig ydyw unig flfynon gwir ddedwyddwch. Ar yr amser nodedig dychwelodd yn ol mewn cyflawn ddisgwyliad y byddai i'w hegwyddorion crefyddol gael eu profi i'r eithaf,—ac felly y bir. Bnany canfyddodd ei heu gyfeillion fod newidiad wedi cymeryd lle yn ei golygiadan am grefydd ; ac arferasant bob moddion yn eu gallu i ddilëu yi' argraffiadau hyny oddiar ei meddwl— ond yn ofer. Yu ganlynol, pan ddeall- odd Arolyges yr Ysgol, nad oedd dêniadau na bygythion yn Uẁyddo, aeth ati, ac, mewn gobaith y byddai yn wcll ganddi wadn ei chrefydd na