Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y DYSGEDYDD, Rhif. 136.] EBRILL, 1833. [Cyf. XII. HANES BYWYD Y PARCH. MATTHEW HENRY. PARHAD O'N RHIFYN DIWEDDAF. I R ydym wedi gadael Matthew Henry yn einhysgrifddiweddaf yu Llmidain, newydd fod ynymweled â Mr. Baxter yn y carchar. Ynnghylchyramser hwn ysgrifenodd lyth- yr at ei gyfaill George Illidge, o Nantwich. ÌMae y llythyr yma yn ymddaugos i mi yn cynnwys materiou mor rhagorol, fel nad wyf yn ammheu y bydd yu hoff gan fy nghydwladwyr gael y rhan fwyaf o hono yu eu hiaith eu hunain.-1— "Amcyl Gyfaill,—Yr wyf yn cofio i mi braidd addaw, pan y gwelais chwi ddiwedd- af, yr ysgrifenwn atoch.—Ond yr oeddwn brou âg anghofio fy addewid nes y'm coffa- wyd o honi gan un o fy chwiorydd. Ac yn bresennol, wedi cymeryd fy mhin i gyf- lawni fy addewid, pa beth a ddywedaf? Nid oes genyf ncmawr o newyddiou, ac ni fuin erioed yn newyddiwr da, a llenwi fy mhapur â moes-eiriau dibwys a fyddai yn hynod o ddiles, ac nidellid rhoddiond cyfrif gwael o honynt yn y dydd olaf; oblegid os rhaid rhoddi cyfrif o bob gair segur, sicr \w í'od rhaidrhoddi cyfrif am bob llythyr seíîur a diles. Pa beth pe bawn yn ysgrif- enu atoch ychydig linellau difrifol ag a allent leshau eich enaid? Yr wyf wedi bod yu meddwl yn ddiweddar am rai gwirion- eddau, neu egwyddorion ysgrythyrol, ag y bydrìai crediniaeth ymarferol o honynt o fudd mawr i'r Cristion, i'w gyfarwyddo i iawn-drefnu ei rodiad a'i ymarweddiad yn y byd; megys y rhai canlynol,— 1. Fod pob peth yn uoeth ac yn agorcd i'w lygaid ef, am yr hwn yr ydym yn son, Heb. 4.13. Crediniaeth ddiysgog fod llygad craff Duw arnom yn wastadol, pa le bynag y byadom, a pha beth byuag a fycidom yn eiwneuthur, adneddai yn fawr Tngwneyd yn sobr a gwyliadwrus. A feiddiaf fi es- geuluso unrhyw ddyledswydd adnabyddus dan lygad y Duw cyfiawn a santaidd, yr hwn sydd yn casâu pechod, ac nas gall edrych arddrwg? Rhyw enw pwysfawr iawu a roddwyd gan Agar ar yffynuon, lle 13 yr ymddangosodd yr Arglwydd iddi—-Beer- lahai-roi, ffyuuon yr hwn sy'n fy ngweled. "Ti, O Dduw, wyt yn edrych arnaf,'1 Gen. 16. 13. Byddai yn fuddiol iawn i ninnau, pan yn ymosod ar unrhyw ddyledswydd, neu yn gwynebu unrhyw brofedigaeth, i godi ein calonau at yr Arglwydd, gan ddy- wedyd, "Ti, O Dduw, wyt yn edrych arnaf fi ;" am hyny bydded i mi fod yn ofalus i gyflawni fy nyledswydd, ac ymgadw oddi- wrth bob pechod, gan ystyried y bydd yr hwn ag sydd yn gweled y cwbl yn awr, yn sicr o gyhoeddi y cwbl, cyn hir, ger bron angylion a dynion, yn y dydd y dadguddir dirgelion ein calonau, Luc 12. 2. 2. Fod eiu gwrthwynebwr diafol megys llew rhuadwy yn rhodio oddiamgylch, gan geisio y neb a allo ei lyucu, 1 Pedr 5. 8.—■ Nid ydyin ni yn ei weled, ac am hyny yr ydym yn dueddol i fod yu ddiofal. Ond y mae yn sicr mai felly y mae ynbod: am hyny ni ddylem byth fod yn anwyliadwrus. O, mor fìbl i ni fod yn hepian ac yn cysgu tra byddo y fath elyn creulon cyfrwys yn rhodio o'n hamgylch, ac yn yinofyn yn barhaus am gyfle i'n niweidio. Gwyddoch i Saul golli ei waywffon a'i ddwfr-lestr pan yn cysgu; a llawer Cristion, tra yn cysgu, a gollodd ei nerth a'i gysur. 3. Fod gras Duw, yr hwn sydd yn dwyn iechydwriaeth, yn ein dysgu ni i wadu an- nuwioldeb a chwantau bydol, a byw yu sobr, yn gyfiawn, ac yn dduwiol, yn y byd sydd yr awr hon, Tit. 2.11. Fod yr efengyl, fel efengyl gras, yn gofyn ymarweddiad santaidd. Crist a fu farw i wared ei bobl oddmrth eu pechodau, uid yn eu pechodau. Mae gan yr efengyl ei gorchymynion yn gystc! a'i haddewidion; ac am hyny y mae'r fath beíh ag ymddygiad addas i efengyl Crist: byw i fyny i gariad yr efengyl, yn gystal ng i oleuni yr efengyl. 4. I Grist roddi ei hun drosein pechodau n i, fel y gwaredai ni oddiwrth y byd drwg preseunol, yn ol ewylly* Duw a'n Tad ui,