Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y DYSGEDYDD. Rhif. 209.] EBRILL, 1839. [Cyf. XVIII. PREGETH AR ESAY XLI. 17—19. " Pan peisio'r trueiniaid a'r tlorìion ddwfr, ac nis cânt; pan ballo eu tafod o syched, myfi'r Arglwydd a'u gwrandawaf hwynt, my(i Duw Israel nis gadawaf hwynt A«oraf afonydd ar leoedd uebel, a ffynhon- au yn nghanol y dyffrynoe'rìd : jçwnaf y difi'aethwch yn llyn rìwfr, a'r crasdir yn ffrydiau dyfroedd. üosodaf ynyr anialwcb y eedrwydd, sittah, myrtwýdd, acolewwŷdd; gosodaf yn y díffaethwch tìÿnnidwýdd, fl'aẃŷdd, a'r pren box yn nghyd." JtiR ini weled perthynaa y geiriau uchod â goruehwyliaeth yr efengyl, ac à sefyllfa eglwys Dduw o dan yr oruchwyliaeth hon, y mae yn rhaid i ni eu cymharu ag Esay 44. 3. loan 7. 37—39. Dat. 22.17. Den<rys y testyn, yn 1. Fod sefyllfa eglwys Dduw yn y byd fel un yn teithio trwy anialwch, mewn cyfeiriad cfallai at ymdaith Israel o'r Aifft i Ganaan: lle gwag, rìift'rwyth, a di- gfysur ysbrydol; fel yroedd anialwch Arabia yn wai;', diíì'rwyth, a digysuron naturiol i blant Israel. 2. Fod pobl Dduw yn fynycli mewn cyflwr gwael, tylawd, ac isel yn yr amgylchiad yma. V maent felly o ran eu cysur, eu nerth, a'u llwyddiant mewn cref- ydd, ac ysbrydolrwydd eu hymarfeiiadau. Ni raid treulio amser i brofi fod eglwys Dduw wedi bod, ac yn parhau i fod, felly. Pallodd eu tafod yn fynycb gan syched o ran sain cân, a mawl, a santaidd orfol- edd. 3. Yr hyn a wnaeth y bobl druain a thlodion hyn oedd cej.sio dwfr o'r íîynnon yr oedd i'w gael, sef troi at Dduw mewn g-wedrì'iau pan ballodd yn mhob lle arall, a'r Arglwyrìd yn raslawn a'u gwrundawodd. 4. V caulyniad llwyddiannus ac anarferol a fu yn olynol i hyny. Bendithion, sef yr Ysbryd Glan yn ei ddylanwadau adywallt- wyd fel afonydd helaeth a grymus—fei aíbnydd a (Fynhonau parhaus, a liyny yn y lleoedd mwyaf annhebyg, yn nghyda llwyddiant anghyffredin niewn amlhad pobl dduwiol, nerthol, hatdd, ragorol, a def- nyddiol, fel yr arwyddir wrth y coedydd y dywedir ain danynt yn y testyn. Yn y tcstyn, a'r sylwadau a wnaed arno, gwelir yr athrawiaeth gaulynol, sef, Fod Uwydd- iant cglwys Dduw yn gysylltiediy â gweddi- au y saint. Pe gweddus a fuasai o ran lle, gallesid yn hawdd euwi ugeiniaii o destynau i brofi yr alhrawiaeth hon, heblaw y rhai canlynol,------"Gofynwchimi y pethau a ilrlaw ain fy meibion," medd yr Aiglwydd, "agoiThymyuwch fiam waith fy uwylaw." Esa. 30. 19. a 62. 6, 7. a GC>. 24. Ond e.r egluthau a cliadanihau gwiiiouedd yr 13 athrawiaeth uchod, cynhygir y sylwadau canlynol at ystyriaeth y darllenwyt': I. Fod gwir weddîo am Iwyddiant yn cynnwys y teimladau mwyaf priodol i ddyn i fwynhau llwyddiant. Y mae gwir werìdì'o yn cynnwys, yn 1. Fod dyn yn teimlo ei annigonolrwydd ei hun i sicrhau ei iechydwriaeth, na dwyn yn mlaen y llwyddiant amcanedig ar gref- ydd. Canys pa beth ydyw gwerìd'io ar Dduw, ond appcliad gostyngedig oddiwrth annigonolrwydd creadur at hollrìdigonol- rwydd y Creawdwr? oddiwrth anall'jog- rwydd a gwaeledd dyu at hollalluogrwydd Duw? oddiwrlh dylodi a difî'yg pechadur at hollgyfocthogrwydd y Gwaredwr? Er fod gan bob dyn yngyfiYerìin alluoedd naturiol, yn nghyda chyflawn ryddid i wneyd yr hyn a ddewiso gyda chrefyrìd, eto pan y mae yr hwn sydd yn cicdu oi fod yn ddigonol i sicr- hau ei iechydwriaeth ei hdiian, i ddwyn yn mlaen Iwyddiant gwir grefydd trwy yr hyn a fecid; y mae yn rhaid ei fod pan yn gwcdd'ío, nnill ai yn gwedrìio am i Dduw ei esgusodi efoddiwrth ei waith ei hun, ac os felly, nìd y w amgen na gweddi y g'was diog; ncu ynte, osnarì felly y mae, üid ydyw ond dweyd geirian heb synwyr—yn cellwair á Duw. Oud y mae pob uil sydd yn gwir weddío yn teimlo ei unnig'onolrwydd hollol i'r hyn sy dda, fel y mae yn tywallt ei gaìon gerbron Duw. Nìd gwedrì'io y inae om i Dduw wneyd ei waith ef, sef yr hyn sydd arnoefeihun rwymau i'w gyfiawni; ond gwcdrì'i'o y mae am i'r Arglwydd wneyd iddo yn ei drugaredd yr hyn u'i galluoga ef i gyflawni yr hyn a drìylai,a'rhyn syrìd raid iddo ef, a phob un arall,ei w:ieyd, er mwyn- hau bywyd ac iechydwriaeth. 2. V mae gwir werìd'io yn cynnwys teitnl- ad o annigouolrwydd pob moddion syrìd o fewn cyihaedd ymarferiad dyn i sierhöu ei iecbydwriaeth ei hun, a dwyn yn nilaen Iwyddiant gwir grefydd mewn ereill. Pe byddai digonolrwydd yn y morìdion sydd o fewn eyihaeddiad ymarferol y dyn, er dwyu