Cylchgronau Cymru

Y DYSGEDYDD. Rhif. 1. Cyf. I. IONAWR, 1841. Cyfres Newydd. COFIANT Y DDIWEDDAR MISS ELEANOR HUGHES, WYDDGRUG. Solomon a ddywed, "Coffadwr- iaethycyfiawnsydd fendigedig; ond enw y drygionus a bydra,' A dy- wedir gan Ddafydd, "Y cyfiawn fydd byth mewn coffadwriaeth." Y mae rliinweddau duwiolion yn deil- wng o'n sylw, eu cadw mewn cof, a'u trosglwyddo fel hanesyddiaeth i'r oes a ddel. Dywedodd Crist gyda golwg ar yr hyn a wnaeth un wraig, " Pa le bynag y pregetlier yr efengyí hon yn yr holl fyd, yr hyn a wnaeth lwaa hcfyd a adroddir, er coffa am danihi." Nid oes un hanesyddiaeth a ddarllenir gyda mwy o awyddfryd a blas na hanes bywydau personau, a wahaniaethir oddiwrth eraill trwy alluoedd cryfion eu meddwl, trwy orchwylion gorchestol, trwy sefyllfa swyddol, a thrwy ryw ddygwydd- iadau a'u cyfarfu yn eu gyría trwy'r Coffadwriaeth y rhai a wasanaeth- ant Dduw yn efengyl ei Fab a ddylai gacl ei gadw mewn cof, a'i ddangos er addysg i'r byw. Mae amrywiol o fywgramadau wedi eu gadaeì i ni gan Dduw yn y Bibl: dyben cof- restru y rhai hyn oedd, yn ddiau, dangos effcithiau gras ar galonau a buchcddau pechaduriaid; ac hefyd fod rhinweddau y cyfryw bersonau yn deilwng o gael eu hefelychu genym ni. Yn awr, amlwg yw, mai cin braint a'n dyledswydd ni ydyw amlygu y pethau hyn i'r byd, er dangos mai yr un yw gweithrcdiad- au ei ras, ac hefyd i fod yn gefnog- iad i Gristionogion ffweiniaid i vm- ddiricd yn barhaus, a dysgwyl wrth January, 1841.] yr Arglwydd eu Duw, a bod yn fwy gwrol i redeg yr yrfa trwy y byd trafferthus hwn, hyd nes cyrhaedd pen eu taith, a chael gorphwys gyda'r rhai, trwy flýdd ac amynedd, a etifeddasant yr addewidion. Miss Eleanor Hughes oedd ferch i Peter ac Anne Hughes, gynt o'r Parcbychan, yn agos i'rWyddgrug, swydd y Fflint. Ganed hi yn y flwyddyn 1805, cafodd y fantais fawr o gael rhieni crefyddol, a thrwy liyny gael ei dwyn i fyny yn addysg ac athrawiaeth yr Arglwydd. Yr oedd gan yr Annibynwyr lc i bregethu yn y gymydogaeth yn agos i dý ei thad a'i mam; ac aml iawn y cynhelid oedfaon a moddion eraill yn eu tý. Cynnysgaethwyd Eleanor â galluoedd cncidiol cryfion, y rhai a ddefnyddiwyd ganddi i'r dybenion goreu. Yr oedd, pan o bump i chwecli oed, yn medru darllen, a'i chof mor ragorol fel yr adroddai bennodau allan o flaen cynnulleidfa o bobl; a phárhaodd felly hyd y diwedd i ddysgu allan, er annogaeth ac esiampl i eraill. Symudwyd ei rhieni yn nhrefn rhagluniaeth i gym- ydogaeth Treffynnon i fyw pan oedd lii yn dra ieuanc, a bu yno dan cu goíal am ycliydig flynyddau. Wedi hyny symudoddi'r Wyddgrug i fyw ei hun wrth ei clireff't, sef Èunnet- maher, ac yno y cafodd mater enaid a'r pethau a berthynant i dduwiol- deb le dwys ar ei meddwl, a chwbl- ymroddodd i'r Arglwydd ac i'w bol>l pan yn ddwy ar bymtheg oed, yn y flwyddyn 1822, a bu yn byw mewn