Cylchgronau Cymru

Y DYSGEDYDD: <iYlìX,ít HW3Í V MAE " VR AÎÎN'IBYÎÇWR" WEDI EI ÜNO. Y FLWYDDYtf 1867, Tüa blwyddyn i'r dydd beddyw yr oeddym yn dechreu parotoi eiii sylwadau ar y flwyddyn 186Q a'i dygwyddiadau, y rliai a ymddangosasant yn y Dysg- edydd am Ionawr a Mawrth. Dyma 1867, hithau, ar ei therfyn. Mor ebrwydd y mae ein dyddiau a'n blynyddoedd yn ehedeg ymaith, ac yn dianc oddiarnoml Ddarlienydd, " Yr hyn yr wyt ar fedr ei wneuthur, gwna ar frys;" canys y mae yr amser yn fyr, ac "Nid oes na gwaith na dychymyg yn y bedd, lie yr wyt ti yn myned." Cyn y daw y llinellau hyn o flaen llygaid y darllenwyr, bydd y flwyddyn hon, hithau, wedi gorphen ei gyrfa, a folwyddyn newydd wedi ei geni. Bydd gan 18G7, hithau hefyd, cnw a choffadwriacth ar ei hol mewn hanesyddiaeth. Ni bu nemawr yn ol i'r flwyddyn o'r blaen yn amledd a phwysigrwydd ei dygwyddiadau. R-hufain ac Itali fu prif ganoìbwnc ei dygwyddiadau pwysig hi, a hwynt hwy sydd yn debyg i barhau i fod felìy am ryw dymmor o amser etto. Yr oedd yr olwg ar Bufain ar ddechreu y flwyddyn yn wahanol iawn fr hyn ydyw yn awr arei diwedd. Ar ei dechreu yr agorwyd yr arddangosfa fawr o holì wychder a gogoniant yr eglwys Babaidd yno. Dichon na wel- odd y ddinas dragwyddoì ei hunerioed o'r blaen arddangosfa mor fawreddog a hòno yn mhob ystyr. Ymgynnullasai holl urddasolion 'ft Gffeiriadaeth Anghrist-aidd o bob cẁr o'r ddaear iddi ar yr achlysur. Dyna y pryd y gwelid y butain yn ilythyrenol—i'r llythyren fel y gwelsai Iöan hi mewn gweledigaeth ddeunaw can' mlynedd ynol: " A'r wraig pedd wedi ei diìladu â phorphor ac ysgailad, ac wedi ei gwychu âg aur, ac â main gwerthfawr, a pherlau; a chanddi gwpan aur yn ei llaw yn llawn o flîeidd-dra afc aflendid ei phuteiudra," Dat. xvii. 4. Yr oedd gorwychedd yr olygfa tuhwnt i bob dyfais i allu ei dysgrifio, medd y rhai oedd yn llygaid dystion o hono, p^i oedd cynnulleidfa o gannoedd lawer o offeiriaid, o bob gradd, ac urdd, ac enw, wedi ymgasglu yn eglwys ysplenydd St. Pedr, wedi eu gwisgo yn union feì y dysgrifir " y wTraig" yn ngeiriau y prophwyd efengylaidd a goffawyd—mewn porphor ac ysgarlad, ac aur a gemau. a pherlau; yn flìachio gogoniant i ìygaid jv edrychwyr synedig, nes oedd ambeìl un o hon- ynt yn gwailgofi, a phob un o honynt wedi ei Iwyr syfrdanu; a rhai Protest- aniaid oedd yn y lle bron yn teimlo awydd yn eii calonau i wadu eu Protestaniaeth, a syrthio i lawr ac addoli wrth draed y bwystfil! Yr oedd y fath. oreu o bob offer cerdd ar eu goreu yn crëu taranau cryfion o'r gerdd- oriaeth íwyaf ardderohog a seiniodd erioed yn nghlustiau dyn ar y ddaear. îoNAwn, 1868. i.