Cylchgronau Cymru

Cgfaill %Iírr|isijg. T LLTFR GWEDDI. A) pethau diweddar yw llyfrau gweddi. Yr oedd ffurf o weddîau gan Eglwys yr Hen Destapient: mae Llyfr y Salmau yn brawf o hyn. Yn oì Lightfoot, yr oedd addol- iad y deml yn gynnwysedig o weddi'au, salmau, llithiau o'r gyfraith a'r prophwydi, abertbu, ac arogldarth. Yr oedd gweddîau, aalmau, llithiau, ac anerchiadau yn gwneyd i fyny wasanaeth y synagog. Nid oedd offrymu aberthau na llosgi arogldarth i fo(J pnd ar ben Mcrîah. Yr oedd gwasanaeth y deml yn dra mawreddog a gogoneddus. Fe ddeohreuwyd cyfansoddi gweddîau a hymmau yn fore dan y Testament Newydd. Fe roddodd yr Arglwydd Iesu ffurf o weddi i'w ddysgyblion. Darllener hefyd Actau iv. 23—30. Y mae Sant PauJ yn annog yr Ephesiaid a'r Colossiaid i lefaru wrth eu gilydd mewn salmau a hymnau ac odlau ysbrydol. Yn y canrifoedd cyntaf, y mae genym hanes am Lyfr Gweddi Sant Iago mewn arferiad yn Jerusalem; am Lyfr Gwe^ddi Sant Marc mewn arferiad yn Alexandria; am Lyfr Gweddi Sáu^ Chryspstom inewn arferiad yng Nhaergystenyn; am Lyfr Gweddi Sant Basil mpwn arferiad ypg Nghappadpcia. Ý rnae y seiutiap Justin Ferthyr, Augustine, Cyril, Cyprian, ac Origen yn son am weddîau cyffredin a gweddîa.u arferedig yn eu hamserau hwy. Nid oes dim o drefp addoliad yr hen Eglwys Brydeinig ar gael a chadw. Yr oedd Eglwys Prydain ac Eglwys Ffrainc mewn cym- mundeb agos â'u gilydd. Mae dyfodiad Garmon a Lupus i'r wlad hon, yn am.ser heresi Morgan, yn dangos hyn. Tebyg fod trefn gwasanaeth y ddwy Eglwys ar yr un llinellau. Yng ngwasanaeth y cymmun yn Eglwys Ffrainc, darllenid llith o'r Hen Destament á Hi'fh o'r Epistolau. Cenid y Benedicite. Darllenid rhan o'r Efeng- yl$u; traddodid pregeth; offrymid gweddiau dros y bobl; der- bynid offrymau y boblj gosodid yr elfenau ar y Bwrdd Sanctaidd; cyfarchent eu giîydd ft chusan sanctaidd; cyssegrid yr elfenau: m—Mehejin, 1889.