Cylchgronau Cymru

YR A T H R A W. Cyf. 3.] IONAWR, 1838, [Rhif. 25 DÜWINYDDIAETH. DUẄDOD CRIST. Duwdod Crist yw sylfaen aneillduol- rwydd crefydd y Beibl: canys os nad y w Crist yn Dduw, nid oes dirn yny grefydd a eglurodd ac a amddiffynodd yn fwy addas at gyflwr dyn fel pechadur, nag sydd yn nghrefydd natur—heb hyn di- flana yr iawn, ac ymddengys yr athraw- iaeth am Gyfryngwr yn oferedd. Mewn gair, os nad yw Crist yn,Dduw, ofer ywein ffydd ni, yr ydym eto yn ein pechodau. Wrtfc alw sylw y darllenydd at yr ath- rawiaeth bwysigyma, y peth cyntaf fydd gosod o'i flaen y rhagsylwadau canlynol, y rhai y cydunir arnynt gan y beirniaid mwyaf duwiol a dysgedig:— Yn 1. Pwnc o ddatguddiad ydyw yn wnig. Heb yr Ysgrythyrau, ni buasai dim gwybodaeth yn y byd hwn fod y fath ber- son yn hanfodi. Gan hyny, nidoesgan yr athronydd yn fwy nâ'r anwybodus ddim i'w wneyd â'r pwnc yma, ond yn unig credu neu annghredu y dystiolaeth a rydd yr Ysgrythyrau. Trwy ei ddoethin- eb ei hun, nis gall chwanegu dim at yr hyn a ddatguddiwyd, ac heb yr anfadrwydd mwyaf, ni all ei gyfnewidyn y gradd lleiaf. Yn 2. Gan mai o ddatguddiad y mae yr athrawiaeth hon yn tarddu.ofer yw cynyg unrhyw eglurhâd ond a rydd y datguddiad arni. Ni fwriadwyd i'r gwirioneddau a ddatguddiwyd am dani fod yn destunau agored i ymchwiliadau a gwelliant athron- aidd mewn oesau dyfodol; acnisgallant fod. Rhaid i'r holl wybodaeth am y pwnc hwn, yn mhob oes, fod yn gynwysedig yn y Beibl. Yn 3. Gan fod yr athrawiaeth hon wedi ei hegluro, nid mewn geiriau dynol, ond yn y rhai a ddewiswyd gan Ysbryd Duw, rhaid fod y gwirioneddau a berthyn iddi wedi cael eu hamlygu yn y modd gor- af ag ydaedd yn ddichonadwy : y modd a ddewiewyd gan y Doethineb dwyfol. Nid oes yr'un gwall,na chamgymeriad: r.id oes dim tros ben, na dim yn ddiffygiol. Hyny, a hyny yn unig, addatguddiwyd, sef yr hyn a feddyliodd Duw yn addas ei ddysgu, ac yn y dull a feddyli»dd Duw yn fwyaf addas e*i ddefhyddio. Yn4. Gan fod yr athrawiaeth ymao'r pwys rrrwyaf i'r dyn dysyml ac annysged- 'g'» yn gystal agi'r doeth a'r gwyLodus, y mae yn sicr fod yr hyn a ddatguddiwyd mewn gwirionedd, wedi ei ddatgmìdio yn yfathfodd, fel ag y gall y cyfryv> ddyn, ond ymddwyn yn onest, ei ddeahyn ddi- gonol fw wneyd yn wrthddrych priâdol a defnyddiol Vw ffydd. O angenrheid- rwydd y mae y geiriau a ddefnyddir yn cael eu harferyd yn y fath fodd ag y gall eu deall. O ganìyniad, defnyddir hw^nt yn unol â'u hystyr syml a cbyffredin—yr ystyr a roddir iddynt gan ddynion yn gy- ffredin. Rhaid, gan hyny, nad oes iddynt unrhy w enweiigaethol, athronol, neu neill- duol ystyr, o herwydd pe'u defnyddid felly.nid allai y cyfryw ddyn eu deall: ac, mewn gwiricnedd, gan y rhan fwyaf o'r hilddynol. Yn 5. Y mae cymaint wedi ei ddat- guddio am y person dan sylw, ag sydd yn angenrheidiol ac yn ddefnyddwl i ni ei wybod. Ymddengys y gwirionedd yma yn ddiymwad, pan yr ystyriom ddoethin- eb a daioni Duw. Beth bynag sydd wedi ei ddatguddio, a ddatguddiwyd o'i ddoeth- ineb a'i ddaionief; a pha beth bynag sydd wedi ei attal, a attaliwyd gan yr un doeth- ineb a daioni. Gofynir i ni gredu yr hyn a ddatguddiwyd ; ond ni chaniateir i'n ffydd ddwyn unrbyw gyfeiriad at yr hyn a attaliwyd. Pa ddirgelion bynag a gesglir neu a dybir y gellir eu casglu, oddiwrth yr hyn a ddatguddiwyd, ni ddylent mewn un modd effeithio ar ein ffydd yn yr hyn a ddatguddiwyd. Y mae pob peth a ddat- guddiwyd yn wirionedd, ac i'w gredu yn ddiys^og; er nad yw pob gwirionedd wedi ei ddysgu, nac yn alluadwy i'w am- gyffred gan greadur. Yn 6. Beth bynag sydd yn yrj Ys- grythyrau mewn perthynasi'r pwnchwn, fel pob pwnc arall, hyny y^', ynyrYs- grythyrau, fel y maent yn awr genym ni, rhaid ei ystyried yn ddios yn air Duw, yn niffyg y gellir profi nad yw yn gynwynol (genuine) drwy awdurdod llawysgrifìol. Nis gellir caniatau dimmewn cysylltiad â'r pwnc yma, ar dir nad ellir ei ganiataji yn jyfiawn, mewn cysylltiad âg unrhyw wirionedd ysgrythyrol arall. Yn neilIdu»l gwrthodir pob diwygiad dîawdurdodol o'r