Cylchgronau Cymru

Ci-f. XIX. CHWEFROR, 18 5 0 Rhif. 218. ^rnrtjííinit itr laitrspntr. I U HANESYDMAETII YSGRYTHYROL PEXNOD LIV [Parhado dudal. l's'.]' HEBLAW^ y deml a'í baìas yn Jerüsalem, mae Solornon yn adciladu llufcwS o ddin- aaoîdd mawrìon atweg, megys Geser, lîamath, Tadmor a Balath, ýn nghyda'f dìtìdsoedd a •dderbyniasaì yn oì gan îíiram. V Canaanëaid oeddent dan y beìchia'u c brìddfeini a morter yn y gweithiau dirfaw»; hyn, a llanciau Israel yn swyddogion ŵrnynt Mae yn ddigon eglur fod cario yr bolî adeiladau hyn yn nalaen, a cbynnüi » tfyuy y Uywodraeth yn ei holl fawr-1 edo, yrL galw am ffrwd barhaus o arian. Yr °6'.id yr alwad ar y Banc breninol yn fawr j iawn, a buasai yn anmhosibl i wlad fechan j Palestina ei hunan sefyll dan y fath draul, a | gwneyd y diffyg i fyny—cawn y genedl yn ymwneyd â ma&nach dramor, fel y dangoswyd yn barod. Mae y son am gyfoeth, maẅredd, a gogoniant Solomon yn ymdaenu dros y byd. Yf oedd Jerusalem yn ganolbwynt, ac yr ocdd mawrion y ddacar yn cyrchu yno i weled y brènirr, ac i gly wed ei ddoetbineb ; achawn ei fod yn arferiad gwladol i ymweiwyr ddyfod âg anrheg yn eu llaw wrth ymweled â gwr ronwr. Yr oedi trysorau dirfawr yn dyfod i Solomon yn y dull hwn eto—deuent â Ilestri aur i'w cyfìwyno i Solomon yn yr helaeth- rwydd mwyaf—y. naill ymwelydd yn ceisio rhngori ar y llajl yn mawredd ei barch a gwnrtli oi rodd. Mie y son nm dano yn cyr- baedd Ethicpiaboll, ac yn mysg y miloedd 'ymwelwyr, mae brènines y wlad liono ynfcy- ÍTF. ±it. 1 meryd taitli i Jerusalem, i weled a chìywed y rhyfeddodau. Mae hanes ei hyinweliad yn un o'r rhanau prydferthaf o'r hanesyddiaeth Ys- grythyrol. Mae y tymbor hwn o Iwyddiant anngby- ffrcdin ar y genedl yn dechreu cael ei udylan- wad arni hi a'i brenin ychydig. Ychydig iawn o d-lynion a fuasent yn dal yn nghanol y fath foeth'au, çyfoeth ac awdurdod, heb yii-dj-gru cyhyd ag y darfu Solomon. Syrth- iodd Solomon, er maint ei ddoethineb a'i dduwioldeb, abu ei godwm yn alarus, yn wir;' ac mae ei brofiad, folyr adroddir ef ganddo ei hunan yn llyfr y Pregethwr, yn llawn o ry- buddion difrifol i eraill beidio dilyn ei esiampl. Mae mawredd daearol yn eithaf peryglus i ddi- ddyfnu y serch oddiwrth yr Arglwydd, fcl y gwelwn yn hanes y gwr hwn. WeJi gadael Duw, y mae yn caru llawer o ferched dyeithr o fysg y cenedloedd eiluuaddolgar, ac yn ym- lynu wrthynt mewn cariad. Dywed yr hanes fod ganddo saith gant o wrágedd yn frenines- au—mercbed y tywysògiou paganaidd, tebyg- id, a thri ehant o ordderchadon—merched glandeg, o radd îs, debygid, oeild y rhai hyn'. Buo'm lawer gwaith 'yu ceisio dirnad'beth allasai fyned i ben y dyn i feddwl crioed am y fath niíer. Mil o wragedd i un gẃr! Prin y gallasai adnabod wynebáu eu hanner, na [, rhoddi ewyllys da i un o bob deucant o hon- ynt. Yr oedd fel hyn yn mathru deddfau I naturiaeth o dan ei draed, ac yn troseddu I eyfraith yr Arglwydd trwy Moses yn y modd mwyaf cyhoeddus a digywilydd wrthbriodi ■ gwragedd o fysg y cenedloedd eilunaddolgar. | Yr oedd y rlian luqsocaf o'r rhai Uyn, mae yn ídebyg, yn eiluuaddolwyr proffesedig, ac nid j hir iawn ybuontcyn e.i ddenu yutau ei hun ar ! ol duwiau dyeithr, oblegid oawn ei fod yn myned ar ol Astoreth, duwîes Sidon, a Malcorn, ffieidd-dra y.r^Amon!i'^dçaQ yn nJdoli y pethau aflan byny. Mao yi; .'A.Yglwyd i yn djgio ya,