Cylchgronau Cymru

•i\l ar <ë*wwäk Rhif. 1.] IONAWR, 1846. [Cyf. IX. CYFAILL A'R CYMRO JTMDDYDDAN. Yr Oi.yc.fa . . . Hen Gymro a'ì deulu mewn cyff-dy, yn un o'r Ssfydliaäau Cymreig, yn eistedd o amgylch y tân . . . Y Cyíaill yn dyfod i mewn, a'r hen Gymro yn codi i'to roesawu . . ■ Ymddyddan yn cymeryd lle. Cymro.—Yr hen Gyfaill anwyl, cyn wired i ac mewn gwisg newydd, ac yn ei hen dduìì cyntefig, onidê ? Hiraethais lawer am danat; ac y mae yr hen wraig a'r plant bron gwirioni arn dy weled. Cyfaill.—lë, myfi sydd yma. Blwyddyn newydd dda i'r teulu oll, a llawer o honynt. Da genyf eich gweled mór gysurus: mae y coed yn rhad yma, gan eich bod yn gallael cynnal y fath danllwyth hyfryd. Mae yn ddeniadol iawn ar hîn oer fel hyn. Gyda'ch cennad, cymeraf fy lle yn eich plith wrth y tân. Cym.—Càn' croesaw i chwi: eisteddwch yn y gadair ddwyfraich yna. Wel, yr ydych yn teithioyma yn gysonyn awr er's llawer dydd: pa faint sydd er pan fuom yn ymddyddan gyntaf? Cyf—Mae yn awr wyth mlynedd; ac yr wyf yn dechreu y mis hwn ar fy nawfed fiwyddyn. Beth yw eich barn am danaf «rbyn hyn ? Cym.—Wel, ar y cyfan, yr ydych wedi cadw at eich addewid gystal a'm dysgwyliad, ac mewn rhai pethau, wrth ystyried y gwrth- ■wynebiad a'r erlid a gawsoch o dro i dro, yn Well na'm dysgwyliad. Cyf—Mae un fantais neillducl mewn pob difrîaeth, ag sydd yn peri i mi ei goddef yn dawel iawn—y mae yn meddyginiaethu ei ûun. Gan nad beth a ddywedir, y mae ysbryd ÎT enllibiwr yn gyffredin yn gwrthbrofi ei "aeriadau, fel nas credir hwynt. Mae pobl yn oarnu egy/yddor yr athrodwr wrth rediad ei ysgnf; ac, oddiffyg gallael cymeradwyo yr egwyddor, yil anghredu y ddifrîaeth, CYF, IX, 1 Cym.—Yr wyf yn gwybod yn brofiadol mai felly y mae ; eto nis gallaf oîrhain y rheswm am hyny. Cyf—Wele, os bydd rhyw un yn rhedeg y llall i lawr, ar gylioedd, mae yn amlwg nad yw yn amcanu at lês y person fyddo yn destun ganddo, onidê cymerai lwybr mwy tebygol o wneyd lles iddo trwy argyhoeddi ei feiau tyb- iedig rhyngddo ag ef ei hun; a phan welír nad ei Iés sydd tmewn golwg-, canfyddir fod y dyben yn ddrwg, ac yna ni choelir y cyhudd- iadau. Cym.—lë, fellyy mae yn hollol. Ond yr ydych chwithau weithiau wedi ymollwng î ddangos beiau ar gyhoedd, rhaid i chwi gyf- addef, er eich bod yn Ianach oddiwrth hynys mae yn sicr, na'r rhan fwyaf o'r Cjrhoeddiad» au Cymreig. Peidiwch tramg\nryddo. Cyf.—O, na wnaf. Nid wyf yn gallu hóní perffeiíhrwydd; ond fy rhëol yw gadael poh peth dibwys, sef pethau nad ydyw o nemawr wahaniaeth pa un ai gwir ai celwydd lÿddontj, i basio am eu llawn weith ; cnd pethau pwys- ig—^personol, crefyddol neu wladol—amddiffyft y gwir, ac argyhoeddi y cam-gyhuddwr. Ac yr wyf yn meddwl y rhaid i chwi chw.'üo y» Iled fanwl i allael profi fy mod yn arfer ymosod yn gyntaf ar bersonau na chyfundebau: ond ar ol ymosodiad cyhoeddus o'r wasg ueu'.' pul- pud, ystyriwyf fy hun yn rhwymedig sf droioa i gario amddiffyniatl dros hwn ac arall. Nid 3Tdyeh yn beio hyny mi wn? Cym.—O nag ydwyf: ond pan ystyrir am» ddiffyniad yn anghenreidioT; carwn eí weled yn dyfod allan mewn ysbryd a geiriau gwedd* us a boneddigaidd bob amser.