Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y DRYSORFA. Rhif. XV.] MAWRTH, 1832. [Llyfr ii. COFIffODAU O BEEGETH A draddodwyd gan y Parch. Ebenezer Richards, Tregaron, yn VÜçqin% SẀydd Fflint, Tachwedd 25, 1830. *\ Ac i'w troi o dywyllwch i oleuni."—Actau xxvi. ls* Fe lefarwyd y geiriau hyn, yn gyntaf, gae yr Arglwydd Iesu wrth yr A postol Paul, pan ddarfu iddo ei gyfarfod ar y ftordd wrth fyned i Damascus; ond yn y bennod hon fe'u hail adroddir, yn yr araeüh a draddodwyd gan Paul yn ý LJys, ger bron Agrip- pa, Ffestus, a Bernice. Mae y geiriau yn dangos dyben galwed- igaeth yr Apostol, ynghyd a'i osodiad yü y weinidogaeth : fe'i gwaredwyd oddi wrth y bobl a'r Cenhedloedd i'r diben o'i wneuth- ur yn weinidog iddynt; sef i'r dienwaediaid, megys ag yr yd- oedd Pedr i'r enwaediaid. Mae adnod y testyn yn dangos eff'eithiau daionus yr eíengyl ar y cenhedloedd, y rhai a eliir eu dosparthu yn ddwy ran, sef, laf, Ei heffeithiau cyfnewidiol neu droedigol, trwy 'agoryd eu liyg- aid, a'u troi o dywylíwch i oleu- ni, ac o feddiant satan at Dduw.' 2. Ei heffeithiau bendithiol, * Fel y derbyniont faddeuant pechod- au, a chyfran yn mhlith y rh.ai a sancteiddiwyd, trwy y ffydd sydd yn Nghrist; y rhai ydynt y ben- dithion a ddygir gan yr eìengyl i'r rhai a gyfnewidir. I. Yr agwedd y mae yr efeng- yl yn çael dynion ynddi, sef yn V tywyllwch. H. Y He mae'r efengyl yn toddion i ddwyn dynion iddo, sef 1 oleuni. *•"• Y modd mae yr efengyl yn dwyn dynion i'r goleuni. sef trwy eu troi. I. Yr agwedd mae yr efengyj yn cael dynion wrth nattur ynddi yw, mewn tywyllwch ; mewn agr wedd druenus, dlawd, a damned- ig. Pedwar math o dywyllwch y sonir am danynt yn yr Ysgrythyr, sef, 1. Tywyllwch natturiol, yr hyn yw diffyg goleuni natturiol. 2. Tywyllwch gwrthiol megis y tywyllwch yn yr Aipht, a'r ty wylí- wch fu ar y ddaear pan ydoedd yr Iachawdwr ar y groes : ac nid ydoedd yn gymmaint o ryfeddod iddi fyned yn dywyll pan oedd, Awdwr y goleuni yn dioddef ar y groes. Ond y rhyíeddod mwyaí oedd iddi oleuo drachefn ; fel ag y darí'u i un o ddoethion Atheu ddywedyd am y tywyliwch hwnw ' fod naill ai holl drefn nattur ai chwalu, neu Dduw nattur yn dioddef:' ond bychan y gwyddai ! efe beth ydoedd yr achos. 3. Y ì tywyllwch ysprydol, sef y tywylL ! wch, a'r anwybodaeth sydd ar eneidiau dynion wrth nattur. 4- Y tywyllwch trag'wyddohyr hwij hefyd aelwir y tywyllwch eithaf. Ond y tywyílwch ysprydoi, mae yn debyg, a feddylir wrth y tywylìwch yn y testyn, yr hwn y mae dynion wrth nattur ynddg \ megis y dywed yr Apostol am y cenhedloedd, ' eu bod wedi ty~ wyllu eu deall, wedi ymddieithrio, oddi wrth fuchedd Dduw, trwy yr anwybodaeth sydd ynddymy trwy ddalìineb eu calon ;' a thrachefh, mae yn tlywedyd wrth. y rhai oedd yn credu 'Yr oeddycfc éhwi gynt yn dywyllwch, ond yj