Cylchgronau Cymru

Y DRYSORFA. Rhjf. xl.] EBRILL, 1834. [Llyfr IV. BYWGRAFFIAD Ychydig o hanes bywyd y diweddar Bregethwr llafurus ajfyddlayon, W'dliam Edwards, Llanfair Dolhaiarn, Swydd Dinbych. Ganwy» William Edwards mewn lle a elwir Pant y diffaith, PlwyF Ysceitìog, Swydd Flint, ynghylch y flwyddyn 1773. Yr oedd gan ei dad a'i fam, John ac Elizabeth Edwards, amryw blant ereill. fiít chafodd William ddira manteision crefyddol yn ei ddygiad i fynu, oherwydd fod ei Rieni, nid yn unig yn ddyeithr i grefydd, ond hefyd, fel llawer y pryd hyny, yn gâ« ac erlidgar. Tyfodd W. Edwards i fynu yn rbysedd gwyllt a llygredig yr oes y pryd hyny, yn un hynod mewn cellwftir a direidi bachgen- aidd; yn hollol ddiawydd a diymdrech i duysgu darllen na gwrando pregeth hyd onid oedd ynghylch 17 neu 18eg oed. Yr oedd wedi bod flynyddoedd rai cyn hyn yn gweini am gyflog oddicartref. Y lle yr oedd ynddo pan dueddwyd eì feddwl gyntaf i wrando pregethau a dysgu darllen, oedd Plas yn Nghaerwys. Fe ymroddodd yn ddiwyd iawn i wrando ygairac i ddysgu ei ddarllen, ac ennill- wyd ef yn lled fuan i wneuthur profl'es gyhoeddus o Grist, ac ymlyniad amlwg wrth ei bobl ef. Ni ellid meddwl fod y gweithrediadau y pryd hyny yn rymus iawn ar ei feddwl, ac nid oedd yn un o gyraeddiadau éang iawn, na dim liynod- rwydd neillduol yn ymddan^os i'w gyf- eillion yn ei brofiadau ; er hyny yr oedd eisymledd siriol, a'i ddiwydrwydd gofal- us, ei ostyngeiddrwvdd dirodres, a'i fl'ydd- loudeb ymroddgar ymhob ymarferiadau crefyddol, yn peri tawelwch ynghydwy- bodau ei gyfeülion o wirionedd y cyf- newidiad arno. Ac, me^is i Demetrius gynt,« Yr oedd iddo air da' gan hawb, yn j enwedig y teulu Uuosog IJe yr oedd yB ! gweini yn eu plith. | Yr oedd ei ddiwydrwydd yn darllain ! y Bibl y pryd hyny yn tynu sylw yr holî | deulu arno. Pa bryd bynag y deuai efe adref; 'ie, fel y byddai rhyw achlysur neillduol yn pei i iddo fod yn hwyr iawn yn dj'fod adref, er hyny pa mor hwyr bynag, anaml, os uu ainser, yr arferai ef fyned i'w orweddí'a heb ddarllain rhyw ran o'r gair sanctaidd, nes oedd wedi rayned yn ddiareb gan y teuJu. 'Rhaid i Wìl gael ddarllain ya ei Fibl pa bryd bynag y daw adref.' Cafodd y fraint o godi yno allor i*r Arglwydd, a grym i bara yn ffyddlos mewn dal i fynu adcloliad teuluaidd tra buyno; «efynghyleh 9neu 10 oflynydd oedd, a hyny ynghanol Uu o rai lled wylltion. Pan oedd Wiiliain Edwards oddeuta 21ain oed, ymwelodd yr Arglwydd toewu raudd neillduol iawn á'i waith a'i bobì yn Nghaerwys, trwy dywalltiad helaeth o'i Yspryd, er adnewyddiad i'r saiüîj ehwanegiad at eu rhifedi, a deffroad ryw raddau yn nhueudiad y bobl wrando yr efengyl. Y dull y torodd yf ymweliad hwnw allan ydoedd yn debyg fel y canlyn ; yr oedd gwr o'r Baìa, s elwid HymphreysEdward,yno yn llefaru ar nos Sabbath ; a dywedodd yr hen bobl wrthyf nad oedd dim yn hynod yn y bregeth y noson hono, o ran materioti rg threfn, ond fod peth hynod iawn yn yspryd yr hen lefarwr. Ond wrth gauu ar ddiwedd yr oedfa, torodd i ganu ya uwch na chyffrediu, ac i waeddi a moj-