Cylchgronau Cymru

DDORFA ÿtrltjygẅta fffooí ni timnrmûỳ <!fèxì$ìxQxwtfy a ^uxòomxmú^ë^mxú^ CYHOEDDEDIÖ- AR Y CYNTAF O BOB MIS. Ehif 24. CFF. IL A W S T 1, 1 8 7 4 . Pris 2g GW FL GOFFADWRIAETHOL HAÎsDEL Cynelir ýr wÿl hon ünwaith bob tair blynedd yn y palas grisial. Cyüáliẃÿd y gÿntäf bymtheg mlynedà yn ol ar ben y ganfed flwyddyn ar ol marwolaeth yr awdwr gorèhestoì, ac fellÿ jp t>edd yr wyl eleni yii bumed o'r gyfres>! ' ' ' FeLarferol agorwyd ỳr ẁýl gyda y " Messiah.'' Gan fod ein darllenwyr mqr äldnabyddüsia'r oratorio bobl logaidd hon, ni raid önd crÿbwyll ei bod yn cael ei chanu gandair mil a haner o lëiswyr, a phum cant ó offerynwyr detholedig, oll o dän arweiniad Sir Micháel Costa, Y miteitody fath allu corawl yn brawfna chafodd y gwaith gam. Yr unig siömiant a gaed mewnj cysylltiad a gwaith y dydd hwn oedd absenoldeb Mr\ Sims Reeves, o fod yn cymeryd ei ran arferol yn ý gwaith. Dydd Mercher cenid detholiadau o wahanolj weithiau Handel. Nid yehydig oedd y tyru y dydd hwn, yn gymaint ag mai dyma yr adeg oreu i gaelj gwrandaw ar alluoedd amrywiaethol yr awdwr, ac; hefyd am íod y prif unawdwyr i ymddangos. Dech- reuwyd gan y band yr hwn a chwareuodd yr overture; " Occasional Oratorio," yr hon a ysgrifenodd Handeli ar yr achlysur o'r gwrthryfel yn ysgotland yn ffafr yj Stuarts. Gyday fath nerth offerynol ni ellid dysgwyl; Ond chwareu effeithiol. Nid rhyw gydsymudol iawn yj canodd y Côr '* How excelent Thy Name' " o "Saul," ond nid yw hyn yn ryfeddod mawr pan ystyriom nifer y cor a'u dieithrwch i'w gilydd. Datganwyd y cydganau canlynol gyda chywirdeb ac effaith mwy nag arferol,—"Envy eldest—'born of hell." "When his loud voice, " " Wretched lovers, " Nid yn fuan yr anghofir y dylanwad agynyrchodd y cydganau mawr- eddog o Israel yn yr anialwch, sef " He Spake the Word," "He Gave them hailstones, " " He sent a thiek darkness, " "He rebuked the Red Sea, ""The, people shall hear," Möses and the children of Isrâel," a " The horso and his rider." Heb fyned i fanylu ar wahanol ddatganiadau, y Côr maŵr ä gälluòg hẃn, yr oedd yn ẃerth mÿned hyd yn od î gael gólwg arno. Yr oedd gwelèd pëdäîr mil o Gör caboledig yn òlygfa gwerth gwnèud tipyti o áberth i fyned i'ẃ gweled. Yn awr ìnewn1 perthỳnäsi brif ẁrthrych ÿr ólygfa fendigedig a gogoneddus hon— yr Arẃeinydd—y mae yn anmhosibl myned heibo y per/ormances, heb alw sylw at yr amryw wahanol gyfnewidiadau, ac y mae Sir Michael Costa, wedi ei wneud gyda y testyn hwn 0 eiddo Handel. Heb law y dinystriad rhyfedd orr symphony derfnyol yn y gydgan "Egypt was glad," nid yw pechodau yr omission, ond chydig a disylw. Ond nid felly yn mhechodau yr addition. Dyna lle y darfu i'r arweinydd mawr Eidalaidd dynu yn ol. Y ffaith yw y mae fel pe y byddai yn myned yn mlaen ar yr hen System ogoneddus hono, "paid to play and not to rest? Y mae y gerddorfa i gyd o'r Shrill piccolo i lawr at y booming Eettle drum yr un modd, wedi cael ei rhyfedd- 01 gynysgaeddu yn ddibendraw arhyw additional acc- ompaniments. Y maeyn ffaith fod yr unig Handeloedd a'ibrofiad yn anghydmarol, ai^íbd yn deall ac yn gallu mawrhau i: berfféithrwydd y gwahanol Orchestra instruments wecliei wneud, yn "Salach nacislaw sylw" mewn ffordd mor ddeheuig. Y mae Syr Michal wedi credu ynddo eu hunan heb 'Os nac oni bae, " ei fod yn well barnwr ar effeithiau na Handel, ac felly yn anfoddlon i lawnder y gerddoriaeth ae y darfu i'r awdwr fwriadui'r offerynau; y mae wedi rhoi addition anfaddeuol atynt eiy gwneud tipyn ychwaneg o swn a chadw mwy o row. Mewn Cydganau fel yn " Israel in Egypt, " nid ydyw dyblu rhan' ( pa un sydd yn barod wedi ei hysgrifenu) ond megys gogleisio a chosi cawrfil a chynffon gwybedyn. Yr oedd effaith hyn, yn y gydgan "How exellent, " yn waeth na thruenus.. , , Y mae yn ffaith anwadadwy fod Sir Michael wedi tinkera cymainto'r oll, fel y mae yn anmhosiblgwybod pa un a'i Handel " Wretched lovers,*' neu rhyw lovers arall, pä ün ä'i yr " Hailstone Chorus," neu rywbeth arall ydyw!, y mae yr amser, y.dull, a'r ffurf wedi eu gwella neu eu gwaethygu. Anweddaidd hefyd yw ei saerniaeth ar y gwahauol gords yn rhanau ý brass ìnstruments, Ni éllir ystyried ei gaboliaeth ef yn nghor cynghèrddía Handel, ònd canwyll frwyn yn rhoddi goleu i freüin ỳ dÿdd-^-a prop o sebon meddal o dan un p gorneli y cread. Dylai Sir Michal gofio cyn yr wyl faẁr, nesaf mai i gael ei weled ac nid ei glywed y màe ef yn gyatal a phob arweinydd arall. ìíid, ydywiiy sisiadu, a chwythn drwy ddan- edd ond additional accompaniments gwnel truenus, ac