Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

230 Y BRYTHON. Hydref, q.d. Hyd trêf; the Month of tbe carrying home the corn. Tachwedd; the last Month. Rhagfyr, the short Days' Menth, which I suppose was the beginning of the year. Nawdd Duw rhag y berw a darawodd yn fy mhen. L. M." Waenfawr, Owen Wiliams. CYFFES IOLO GOCH. lolo Gocli ydoedd Arglwydd Llechryd, ac yn fardd enwog, yn y 14eg ganrif. Ehoddwn yma ychydig Englynion o'i gyífes, er cnghraifft o hono :— Crair cred ced cynj'dd Creawdwr llu bedydd Crist fab Dduw Ddofydd Oj n dydd dialedd. Aberthais yn llwyr A phob rhyw synwj'r Ehwng llawr ac awyr Llwyn argywedd. Canys ni wn pa bryd Pa awr pa enyd, I'm dygn o'r "byd Diwyd diwedd. Saith brif wŷd bechawd Ehyfyg a meddwdawd Chwant cnawd cas ceudawd Cadarn chwerwedd. Methiant glothineb Nwyf a godineb Methîant ceudeb Cadw fy enaid. Balchder anhyfryd Son diofryd Cymryd bwyd anmhryd Amryw faswedd. Goganau tybiau Llesgu dymunau Llidiaw a digiaw Dygu wythlonedd. Colli pregethau Ac offerynau; Maddeu fy Suliau Meddwr o salwedd * * * Gwared fy enaid Ehag cwn dieflig Ehag cwn gwenwynìg Ehag cynen dremig Dig digofedd. Ehag drwg mwg migwem Ehag traethu gwaith iaith cethern Drewgant cyrn uffern Deffaith ddygnwedd. Ehag trais tragwyddawl Tan trwch callestrawg Tanawl utìernawl Ffyrnig dachwedd. Ehag tanllyd sybwll Taallyd fHam gynrwth Tanllyd trwch trydwll Trydan losgedd. (0 Gronja Llwyd.) YMRYSON Y BEIRDD. SION FHTLIP O ARDTJDWY. Er mwyn eich gohebydd Glan Dulas, wele ych' ydig o waith Sion Phylip; gan addaw dyfod a Sion ym mlaen eto o dan y pen "Ymryson y Beirdd." CYWYDD YR WYLAN. Yr wylan deg ar lan y dwr, Loew blu golf abl o gyflwr; Ni'th ddeil heliog ni'th ddilyn, Ni'th fawdd dwr"ni'th fedd dyn; Crefyddwraig fwyd saig o fôr, Cregleisferch cyrau glas-for; Taria ar lled trwy war y llŷn, Ysgwyd yna ysgadenyn; Merch fe'clydd ddedwyd ydwyd, Is lawn i Neptunus lwyd; Chwith genyd er symmud sydd, Ar dy íyd oer dy fedydd. ****** Halsio fun liwys feinael, I'th alwyd di'th wlad hael; Ag ar y dŵr gweryl da, l'r tonnau yr aet yna; Ac yn wylan ganolwyllt, Y'tb droed edn wendroed wyllt; A byw'n ysgydferchbjrsgodf'wyd, Tan yr allt a'r tonnau'r wyd; O'r un gri am dy briawd, Wyd o waedd braff hyd ddydd brawd ; A fu 'rioed ar fôr iach, Nofyddes wen ufuddach; Clyw gwyn bardd glog wen burddoeth, Cowen myrn awen mor noeth; Curiais drwy'r ais o draserch, Curio i'm hoes cyn caru merch; Ymbiliais am mabolaeth, Am un oed a mi a wnaeth; Ar oed heddyw'r ydoedd, Mawr fu'r och, mor ofer oedd! Nofia nag anghofia nghwyn, I gyfeirio y gu forwyn; Hed i'r lan hydr oleuni, A dywed lle y'm dalied i; Wrth aber nid tyner tôn, Bermo adwyth byrm oerdon ; Man trist yrn mhob munud draw, Mor duoer y mordwyaw; Codais trafaelais tra fu, Blygaín at wyneb liwgu; Dyddhau a wnaeth ar draeth drain, Dydd oer o'r de-ddwyrain; Nithio gro 'naeth hagrwynt, Noethi ceryg nyth corwynt; Troi'r arwydd trwy'r wawrddydd, Trwch trych yn trochi traethydd; Lliw ingc fu gylch lljmcfa gwynt, Lle anadl gorllewinwynt; Garw yw'r traeth mewn goror trin, Os garw Uawes gorllewin ; Gloesio'r niôr glasu'r main, Gloesio dvvr glas o'r dwyrain ; Gloes fawr ar loer glas-for gwlad, Gloes Hwiwyd y glas leuad; Gloes o'r llyn glas a'r lled, Gloes sarph yn glaf o syrffed: Gloes drom yn îíe gwelais drai, Glafoerion gwlaw a fwriai; Gwely duoer glaw dwyallt, Gwilgi mor heli mawr hallt; Sug ffwrii-bwll soeg uffernloer, Safn sugn ddafn sugnedd oer ; Glwth ei saf ar euafnos, Glwthineb yn wyneb nos ; Cae erchwynlyb crochanlyn, Cae gwahardd rhwng bardd a bun Canaidd hullborth cawdd hall'bwli,