Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

T BRYTHON. 411 symmudodd y Uoctor i lywio yr Athrofa Anni- bynol yn Rotherham. Wedi hod yn Birming" ham rhai hlynyddoedd yn nodedig o lwyddian- nus, efe a fu farw yn 1818, yn 66 oed. Cyhoedd- wyd y darnau canlynol o'i eiddo:—"A Charge delwered at the ordination oj the Rev. Mr. Gard- ner at Stratford-on-Avon, March ìst, 1797;"— "An Introduction Discourse at the Ordination of the ìate Mr. Jonathan Evans, at Poleshill. April, 1797; "—UA Sermon preached before the Miss- ionary Society in London, May, 1793; "—"An Oration delẁered at the Interment of íhe Rev. S. Pearce, oý B'rminyham." Yr oedd hefyd yn fardd da, ac y mae rhai emynau o'i waith wedì medru eu fíbrdd i amrywiol gasgliadau, ac y mae dwy o honynt yn dra | hoblognidd, sef, yr "Ilid- ing Placef" a'r "Star of Bethlehem,'' cyfeithiad o'r hon a geir yn y Llyfr Hymnau Wesleyaidd.— {Evans. Reg, 1335-6.) XIV. GRUFFYDD OWEN DAYIES A anwyd ger y Bala, Sir Feirionydd, Ionawr 24, 1790- Yn 1705, ymaelododd â'r Trefnyddion Calfinaidd. Trwy ddylanwud y Parch. Thomas Cha les, efe a ddeibyniwyd i Goleg Cheshunt, yn 1811, lle y treuliodd ledair blynedd. Efe a urddwyd yng Nghapel yr Arglwyddes Hunting- don, yn Spa Ffields, Llundain. Yn 1815, efe a ymsef/dlodd yn Maidenhead, lle y bu yn ddefn- yddiol a phoblogddd dros 21 o flynyddoedd. Bu farw yn nechreu y flwyddyn 1837, yn 47 oed. XV. ELIAS PAREY A anwyd yng nghymydopaeth Maentwrog. yn Sir Feirionydd. Cafodd ei ddysueidiaeth yng Ngholeg Cyfundeb yr Arglwyddes Huntingdon, yn ( heshunt, o'r Ue yr ymsefydlodd yn Chelten- ham, ìic wedi hyny yn Spa Ffields, Llundain. Yn 1835, adeiladwyd iddo y Northampton Taber- nacle, Llundain, lle y bu yn gweinidogaethu i gynnulleidfa luosog dros lawer o flynyddoedd.— XVÌ. THOMAS HUGHES Ydoedd fab i rieni Oymreig, ac a dderbyniwyd yn aelod o gymdeithas y Trefnyddion Calfinaidd Cymreíy; yn Llynlleifiad, pan oedd yn 15mlwydd oed. Cafodd ei ddysjìeidiaeth yn y lle cyntaf yn Ngholeg Beltî'ast, ac wedi hyny yn Cheslmnt, lle y bu dros t.edair blyn» dd. Urddwydef yn wein- idog Capel Mailborough, Old Kent lioud, Llun- dain. Bu farw Medi I5fed, 1834. XVÜ. DAFYDD JONES Ydoedd fah i'r Parch. Thomas Jones, o Lanpum. sant, gweinido»- i'r Trefnyddion Calfinaidd, ac a anwyd yng Nghwm y Creisiau Fach, yn Sir Gaer- fyrddin, yn 1793. Cafodd elfenau ei ddysgeidiaeth o dan ofal gwr eglwysig yn y gymmydogaeth, ac wedi hyny yng Ngholeg yr Ymueillduwyr yu Nghaerfyrddin, lle y daeth yn hyrwydd iawn yn yr hen ieithoedd, a'r celfyddyd a'r gwyddorau ereill. Wedi ei gymmeradwyo trwy arholiad gan y Parch. D. Jones, o Langan, efe a dderbyniwyd i Goleg Cheshunt, lle y gwnaeth ymarferiad o'r Arabaeg a'r Persiaeg. Ordeiniwyd ef i'r weÌDÌd. ogaeth yn 1814 ; ac yn 1817, ymsefydlodd yn Henffordd, ac wedi hyny yn ganlyniedydd y Parch. W. Kemp yn Abertawy. Yn 1824, ym- deithiodd yn Ffrainc, a gwnaeth adnabyddiaeth á Llydaw, ei phobl, a'i hiaith, yr hyn a fu yn agor- iad i drefnu moddion i gael cyfeithiad o'r Testa- ment Newydd i'r iaith hono. Ymwelodd yr ail waith â Llydaw fel negesydd dros y Gymdeithas Feiblaidd. Wedi dyfod yn ol o'r daith hônoi derbyniodd wahoddiad Arolygwyr Coleg Ches- hunt i gymmeryd gofal y dosbarth ieithyddol yno, lle y bu hyd ei farwolaeth, yr hon a ddyg- wyddodd Medi 1, 1825, yn 33 oed. Y mae ei enw fel un o awdwyry "Principia Hebraica."—Gwel- er ychwaneg yn ei gylch yn Lleuad yr Oes, cyf. i. t. 158.) XVÌÜ. CHARLES SYMMONS, D.D. Ydoedd fab ieuengaf John Symmons, Ysw., o Lanstinan, yn Sir Benfro, a'r hwn a fu yn aelod Seneddol dros Aberteifi o'r flwyddyn 1745 i 1761 —He y ganwyd ef yn 1749. Cafodd elfenau ei ddysgeidiaeth yn Ysgol Westminister; ar ol hyny aeth i Brifysgolion Glasgow, Caergrawnt» a Rhydychain. Trwy ddylanwad Wyndham, cafodd fywoliaeth Llanbedr Felffre, ac wedi hyny Arberth, a phrebenduriaeth Clydai,oll ynSwydd Benfro, ac yn Esgobaeth Ty Ddewi. Yn 1776f cymmerodd y radd o B.D., yn Nghaergrawnt, a'r un radd yn Rhydychain yn 1784, ac ym mhen ychydig amser, y radd o D. D. Eiwaith cyntaf a gyhoeddwyd ydoedd cyfrol o " Sermons." Yn 1789 efè a gyhoeddodd "Sermonjor the benefit ofthede- caued Clergymen in the Diocese of St. DayicFs:" ac yn 1790, "The Conseguence of the Character of the Indẁidual, and the Infiuence of Education in form- ing it. A Sermon in the Parish Church ofSt Petert Carmarthen, on Saturday, Oct. \0th, 1790, for the benefit of a Sunday School, and published at the rrquest of the Managers of the Charity." Yn 1797, daeth allan ei "Inez," sef barddoniaeth chwareuol ; ac yn 1800, un arall o'r enw, "Con- stantia." Yn 1806, daeth allan ei "Lifie of Mil- ton," yn rhagarweiniol i argraffiad o waithrhydd- ieithol Milton, dan olygiaeth un arall. Yn 1813, daeth allan gyfrol o Farddoniaeth, mewn rhan o'i waith ei hun, ac mewn rhan o waith ei ferchŷ Carolin Symmons,* a fuasai farw, Wedi hyny difyrodd ei oriau hamddenol wrth ysgrifenu "Bhymed Transíation of the ^neis," yr hwn a gyhoeddwyd yn 1817 ; ac ychydig fisoedd cyn ei * Gweler y BayTHO», ii., t. 146.