Cylchgronau Cymru

YR HAUL. Rhif. 169. GORPHENHAF, 1849. Cyf. XIV. DYMCHWELIAD CAERAU JERICHO. Dywedir mai yr Arglwydd sydd ryfelwr, ac mai yr Arglwydd yw ei enw; a phan ddel efe allan mewn rhyfelgyrch yn erbyn ei elynion, nid dichonadwy i neb ei wrthsefyll: oblegid y mae efe yn gadarn o nerth, a holl elfennau natur yn eirf iddo, fel y gall wasgaru dinystr hyd i bellafoedd y greadigaeth ar un- waith. Ychydig iawn ydyw y llew- yrch sydd wedi tywynnu arnom ni mewn perthynas i nerthoedd a rhy- feddodau yr Hollalluog ym modau yr eithafion, oblegid eu pellderau oddi wrthym ; ond y mae anfeidrol- deb ei ddoethineb, ac anchwiliadwy oludoedd ei ryfeddodau, yn cyd- brofi ei fod ef yn fawr, ac i'w ar- swydo yn ei ryfeddodion trwy holl ymerodraeth fawr tragywyddoldeb. Ymylau ei wyrthiau mawrion ac an- eirif ef ydym ni yn weled, ac am ryw dywyniadau bychain o ardder- ogrwydd yr ydym ni wedi clywed; oblegid y mae llesgedd ein natur, a byrdra ein cyrhaeddiadau o'r fath, fel na allwn synied pethau mawrion ein Harglwydd ar lennyrch priodol, lle y mae efe yn egluro rhyfedd- odau uwchlaw ein hamgyffredion ni, ym mhlith bodau o wybodaethau cwbl ysprydol, di-amdoedig gan lenni o gnawd. Y mae cyfleadau bodau natur yn eu gorsafion pri- odol, a'u llywodraethiad drwy yr 2C oesau gan ddeddfau diwyrni, yn llonaid ein llestri ni; y mae yr am- lygiadau o nerth braich y Duw ben- digedig mewn creadigaeth, a chyn- naliaeth y pethau a welir, yn boddi ein syniadau pennaf ni; ac y mae gwaith Awdwr natur yn dirymmu deddfau natur—yn gwneuthur i el- fennau uatur weithredu yn groes i'w deddfau, ac etto yn cadw peirian- waith natur heb ymddyrysu, yn llawn ddigon i ddynion mewn cnawd, i'w synwyrau weithredu arnynt tra yn y fuchedd hon. Ond beth am y taleithiau yn y greadigaeth ys- prydol, a gyfanneddir gan fodau ysprydol, llestri y rhai ydynt ehang, ac amgyffredion y rhai ydynt ys- prydol, i weled, i edrych, ac i syn- ied nerthoedd, cadernid, a rhyfedd- odau y Duw mawr, o fil miliwn uwch graddau na dim ag a amlygwyd i ni o ryfeddodau ei weithredoedd ef? Y mae dydd i ddydd yn traethu ymadrodd i ni, a nos i nos yn my- negu gwybodaeth i ni; y mae llyfr natur, yn holl amrywiolaethau ei ddarluniadau, yn fwy nag a allwn ni synied; ac y mae y datguddied- igaethau a roes ein Duw o hono ei hun i ni, yn ymehangu i anfeidrol- deb ger gŵydd ein syniadau ; ond. y mae ei ryfeddodau mwyaf, dat- guddiedig i ni, yn myned dan y llenni yn ymyl ei ryfeddodau yn y