Cylchgronau Cymru

CENHADYDD CYMEEIG. Riiif. 17.] ~TÎeHEfÎn~Î?, 1841. [Cyf. II. CYSYLLTIAD CREFYDD A LLYWODRAETH. Gan bwy, a pha bryd y cysylltwyd Eglwys Crist â'r wladwriaeth ? Peth hollol wrthyn,.debygwn i, yw dywedyd fod Iesu Grist wedi dyfod i'r byd er rhyddhau yr eglwys o dan lau íuddewaeth, ac yna ei rhwymo drachefn dan gaethder cyfreithiau unrhyw wlad a thywysogaeth ddaearol, a'i fod wedi ei darostwng i awdurdod pwy bynag a allai esgyn, unrhyw orsedd ag a feclrai gyrhaedd meitrau a choronau y byd hwn, y mae hyn yn edrych yn eithaf afresymol ; ond er afresymoled ydyw, etto, hi ydyw egwyddor pob sefydliad gwladol trwy y byd, sef gadael pob un a esgynai yr orsedd, i sefydlu a threfnu crefydd M y gwelent hwy ẅ oréu er eu lles a'u manteision eu hunain. 'Ni bu crefydd yn gysylltiedig âg un sefydliad gwladol cyn y flwyddyn 330, pryd y darfu iddi gael ei sefydlu tfwy efTeithiad Cystenyn, a elwir Cystenyp Fawr. Y mae yn wir fody Grefydd Gristionogol wedi dirwyoyn fawr oddi wrth ei hegwyddorion cyntefig, yn nechreu y 3ydd ganrif, ác wedi cael ei.fthymysgu ò egwyddorion ac ymarferiadau Paganaidd, ac íuddewaidd, yn ychwanegol at ymarferí iadau.'pur' a syml yr Efengyl; ond nid oedd yn sefydliaçi gwladol, ac felly ddim yn gangen o'r byd hwn, cyn amser Cÿ-stenyn, &c* v •■* f #.